___.png)
MË THUAJ SI DUKESH TË TË THEM PËR KË VOTON.
- Agjencia Telegrafike Vox
- May 6, 2024
- 4 min read
Romë, Itali | Çfarë mund të zbulojë një fytyrë pa shprehje për orientimin tuaj politik? Shumë më tepër se sa mund ta imagjinoni, sipas një studimi të fundit që përdori inteligjencën artificiale për të parashikuar orientimin politik nga fotot e fytyrës.
Edhe kur kontrollonin për variabla të tillë si mosha, gjinia dhe përkatësia etnike, algoritmet e njohjes së fytyrës ishin në gjendje të merrnin me mend besimet politike me saktësi të krahasueshme me atë të njerëzve.
Por cilat janë implikimet e këtij zbulimi për privatësinë tonë në epokën dixhitale?
Njohja e fytyrës është një formë e inteligjencës artificiale që identifikon dhe verifikon individët duke analizuar modelet bazuar në karakteristikat e tyre të fytyrës.
Në thelb, teknologjia përdor algoritme për të zbuluar fytyrat në imazhe ose video.
Më pas matni aspekte të ndryshme të fytyrës, si distancën mes syve, formën e nofullës dhe konturin e mollëzave.
Këto matje shndërrohen në një formulë matematikore, një nënshkrim i fytyrës, i cili, mund të krahasohet me një bazë të dhënash të fytyrave të njohura për të gjetur një ndeshje, ose të përdoret në aplikacione të ndryshme duke filluar nga sistemet e sigurisë, deri te zhbllokimi i telefonit, e deri te etiketimi i miqve në rrjetet sociale.
Me përdorimin në rritje të teknologjive të njohjes së fytyrës si në sektorin publik ashtu edhe në atë privat, rritet mundësia që këto mjete të përdoren për qëllime përtej identifikimit të thjeshtë, siç është parashikimi i atributeve personale. Për shembull, dhe ky është rasti, orientimi politik.
Në studimin e tyre të ri të botuar në revistën American Psychologist, studiuesit e udhëhequr nga z. Michal Kosinski, profesor i asociuar i sjelljes organizative në Universitetin Stanford, ndoqën një drejtim të veçantë.
Objektivi? Izolimi i ndikimit vetëm të karakteristikave të fytyrës në parashikimin e orientimit politik. Puna u fokusua në variabla si shprehjet dhe orientimi i kokës.
Për ta bërë këtë, ata rekrutuan 591 pjesëmarrës nga një universitet i madh privat dhe bënë fotot e tyre në një mjedis shumë të kontrolluar.
Subjektet mbanin të gjitha bluza të zeza, kishin hequr grimin dhe i kishin tërhequr flokët.
Fotot janë realizuar në një pozicion fiks, në një dhomë të ndriçuar mirë dhe në një sfond neutral.
Pamjet më pas u përpunuan nga një algoritëm i njohjes së fytyrës, i cili nxirrte përshkruesit e fytyrës numerikë.
Këta përshkrues kodojnë tiparet e fytyrës në një formë të analizueshme nga kompjuteri.
Dhe ato u përdorën për të parashikuar orientimin politik të pjesëmarrësve përmes një modeli që i vendoste ata në një shkallë të orientimit politik.
Rezultatet? Ato janë të mahnitshëme. Algoritmi i njohjes së fytyrës ishte në gjendje të parashikonte orientimin politik me një koeficient korrelacioni prej 0.22.
Megjithëse modest, ky korrelacion është statistikisht i rëndësishëm dhe sugjeron se disa karakteristika të qëndrueshme të fytyrës mund të lidhen me orientimin politik, pavarësisht nga faktorë të tjerë demografikë.
Por kjo nuk është e gjitha. Në një hap të dytë, studiuesit zëvendësuan algoritmin me 1026 vlerësues njerëzor, duke u kërkuar atyre të vlerësonin orientimin politik nga të njëjtat imazhe të standardizuara.
Çuditërisht, njerëzit ishin gjithashtu në gjendje të parashikonin orientimin politik me saktësi të krahasueshme me atë të algoritmit. Me një koeficient korrelacioni prej 0.21. Pak më pak mirë, me pak fjalë.
Së fundi, në një fazë të tretë, studiuesit aplikuan modelin në një grup imazhesh të politikanëve, për të vërtetuar rezultatet në një skenar më real.
Përsëri, modeli i njohjes së fytyrës ishte në gjendje të parashikonte orientimin politik me saktësi të konsiderueshme.
Duke demonstruar se disa nga tiparet parashikuese të fytyrës mund të identifikohen edhe në imazhe më të ndryshme.
Gjetjet e këtij studimi ngrenë shqetësime të rëndësishme për privatësinë. Njohja e fytyrës mund të përdoret pa pëlqimin ose dijeninë e subjekteve.
Pamjet e fytyrës mund të merren lehtësisht (dhe fshehurazi) nga organet e zbatimit të ligjit, ose të merren nga arkivat dixhitale ose tradicionale, duke përfshirë rrjetet sociale, platformat e takimeve, faqet e ndarjes së fotografive dhe bazat e të dhënave qeveritare.
Ato shpesh janë lehtësisht të arritshme: fotot e profilit të Facebook dhe LinkedIn, për shembull, mund të shikohen nga kushdo pa pëlqimin ose dijeninë e personit.
Prandaj, kërcënimet e privatësisë të paraqitura nga teknologjia e njohjes së fytyrës janë, në shumë mënyra, të paprecedentë.
Dhe me përdorimin në rritje të këtyre mjeteve si në sektorin publik ashtu edhe në atë privat, rreziku i abuzimit dhe mbikëqyrjes masive bëhet gjithnjë e më real.
Studimi i z. Kosinski dhe kolegëve hap një dritare drejt një të ardhmeje në të cilën teknologjia e njohjes së fytyrës mund të përdoret për të zbuluar aspekte intime të identitetit tonë, siç është orientimi politik, pa pëlqimin ose dijeninë tonë. Por gjithashtu ngre shumë pyetje dhe sfida etike.
Si mund t'i balancojmë përfitimet e mundshme të kësaj teknologjie, të tilla si përmirësimi i sigurisë ose personalizimi i shërbimeve, me rreziqet për privatësinë dhe lirinë individuale?
Si mund të sigurohemi që këto mjete të mos përdoren për qëllime diskriminuese ose shtypëse, veçanërisht kundër minoriteteve dhe grupeve vulnerabël?
Nuk ka përgjigje të lehta për këto pyetje. Por duhet t'i kërkojmë sa më shpejt, sepse fytyra që shohim në pasqyrë çdo mëngjes nuk është thjesht një grup karakteristikash biometrike për t'u analizuar dhe klasifikuar.
Është pasqyra e humanizmit tonë, individualitetit tonë, lirisë sonë të mendimit dhe të shprehjes.
Dhe këto janë vlera që asnjë algoritëm, sado i sofistikuar, nuk do të duhet t'i kontrollojë.
Z. Xhianluka Rikio (Gianluca Riccio), i lindur në 1975, është drejtor kreativ i një agjencie reklamash, shkrimtar, gazetar dhe popullarizues.
Është pjesë e World Future Society, një shoqatë ndërkombëtare e futurologjisë dhe e H+, Rrjeti i Transhumanistëve Italianë.
Që nga viti 2006 ai ka drejtuar Futuroprossimo.it , një burim italian për të ardhmen.
