PRESIDENTI ERDOGAN KALOI RUBIKONIN DHE SHTYU RËNIEN E ASADIT | POR PËR TURQINË EKZISTON DILEMA AL-JOLANI.

Damask, Siri | Turqia e z. Rexhep Tajip Erdogan e ka bërë atë, trembëdhjetë vjet më vonë dhe në fund të shumë ndryshimeve të drejtimit; rënia e regjimit sirian të z. Bashar al-Assad ishte një objektiv i Reisit në fillim të konfliktit në vendin fqinj dhe ka u kthye në dhjetë ditë pasi Ankaraja kishte thënë dhe bërë të kundërtën.

Në vitin 2012 z. Erdogan deklaroi dëshirën e tij për të mbërritur herët për t'u falur në Xhaminë Umajad të Damaskut, mbështeti rebelimin e Ushtrisë së Lirë Siriane, pushtoi kantonin e Afrinit dhe konsolidoi xhepin e Idlibit për të lejuar milicitë kundër z. Asad të konsolidoheshin për të mbajtur përmbysjen e z. Asad si objektiv prioritar deri në vitin 2020.

Ra dakord me Rusinë dhe Iranin për të menaxhuar territorializimin e ndikimeve në vend dhe kohët e fundit udhëtoi me nxitimin e opozitës në Aleppo, Homs dhe Damask pak pasi kërkoi një modus vivendi me z. Asad.

Presidenti Erdogan kalon Rubikonin dhe shtyn rënien e z. Asad: Vetëm pak muaj më parë z. Erdogan ishte kthyer nga zjarrvënës në zjarrfikës, duke bërë thirrje për unitetin e botës islame kundër kërcënimeve të Izraelit për të bombarduar Palestinën dhe Libanin.

Në të vërtetë, ai kishte bërë thirrje për luftë kundër kërcënimit të Tel Avivit për unitetin e vendit, duke e konsideruar të domosdoshme që Rusia, Siria dhe Irani të marrin kundërmasa efektive kundër kësaj situate.

Ironikisht, një muaj pas fjalëve të tij në favor të unitetit të Sirisë, z. Erdogan miratoi ofensivën e Ushtrisë Kombëtare Siriane dhe Hay'at Tahrir al-Sham me qëllim të ripushtimit të Alepos.

Me goditjen e parë godinës së rrënuar të regjimit, gjithçka u shemb shpejt.

Dhe kështu Turqia, e cila, fillimisht synonte të ushtronte presion mbi z. Asad për të vendosur kushte për përfundimin e luftës që do t'u jepnin hapësirë ​​aleatëve të saj, i ka miratuar dhe vuajtur ngjarjet.

E miratuar, sepse dritarja e mundësive u shfrytëzua në fronte të shumta, si zgjerimi i pozicioneve të milicive dhe vënia e Izraelit nën presion.

Tel Avivi bombardoi forcat iraniane, aleatët e tyre dhe milicitë siriane nga 7 tetori 2023 e tutje, duke kontribuar në dobësimin e z. Asad.

Tani perspektiva për të parë një shtet islamik në portat e Golanit të pushtuar sigurisht që mund të jetë lëndë djegëse për propagandën e regjimit të rrethuar të kryeministrit Benjamin Netanjahu dhe qeverisë së tij, por, ajo paraqet çështje të padyshimta sigurie, aq sa Forca e Mbrojtjes së Izraelit ka zhvendosur tanket e saj në zona tampon kufitare.

Turqia arrin objektivin e trefishtë për të zgjeruar zonën e saj të mbrojtjes në thellësi, për të pasur një mik në Damask dhe për të konsoliduar hapësirën gjeostrategjike të veprimit që kalon edhe nga Iraku, me të cilin, janë aktive korridoret dhe marrëveshjet gjeoekonomike, por e gjithë kjo duhet lexuar në dritën e rolit që Haj'at Tahrir al-Sham dhe Abu Mohammad al-Jolani do të kenë në Sirinë e së nesërmes.

Al-Jolani i panjohur: Ish-anëtari i Al-Kaedës në Irak, i cili, u bë kryekomandant lufte, është njeriu i fortë i koalicionit anti-Asad dhe nuk mbështetet drejtpërdrejt nga turqit, të cilët, i kanë dhënë gjithashtu mbështetje inteligjente dhe logjistike.

Shpresa e z. Erdogan është që një Siri e qeverisur nga militantë të lejojë skenarët e sigurisë dhe presionin ndaj Izraelit të përmendur më sipër, kthimin e mbi 3 milionë refugjatëve të vendosur në Turqi, të cilët, po bëhen problem politik dhe frenimin e Forcave Demokratike Siriane (SDF), gratë kurde të konsideruara terroriste nga Ankaraja, me të cilat, rebelët proturq shkëmbyen goditje.

Al-Jolani dhe njerëzit e tij mund të destabilizojnë shumë skenarë në këtë kuptim.

Nga njëra anë, vëren Këshilli i Marrëdhënieve me Jashtë, për çështjen e refugjatëve nëse xhihadistët nuk tregojnë solidaritetin e dhjetë ditëve të para dhe kryejnë dhunë në zonat e pushtuara perspektiva e flukseve të reja refugjatësh të shkaktuar nga sjellja e Hts dhe kaosi pasues i shkaktuar nga kolapsi i regjimit është një mundësi serioze, duke qenë se perspektiva e flukseve të reja do të ishte veçanërisht shqetësuese.

Por në të njëjtën kohë, edhe më e madhe për z. Erdogan është frika se kurdët sirianë mund të bëjnë një marrëveshje me çdo qeveri qendrore në Damask për të marrë një status autonom, ashtu siç bënë kurdët e Irakut pas luftës në Irak.

Nëse al-Jolani do të vendoste të merrte fund dhe të shtrëngonte duart me Rojava, aspiratat e z. Erdogan për dominim mbi Sirinë do të reduktoheshin përfundimisht.

Prandaj edhe Ankaraja duhet të presë përpara se të pretendojë përfundimisht fitoren: në fund të fundit, një marrëveshje me kurdët do të parafytyronte një dorë të shtrirë drejt Shteteve të Bashkuara, të cilat, kështu do të shkelnin përsëri në vendin Levantin.

Skenarët janë në lëvizje. Por një gjë është e sigurt. Presidenti Erdogan, edhe në deklaratat e tij më radikale, duhet të merret seriozisht.

Në Siri, në fund ia doli. Por nuk është e sigurt se ai do të jetë në gjendje të shijojë rezultatin në një kontekst që e sheh Turqinë të rrethuar nga një vend fqinj në flakë.

Nga z. Erton Duka.

© Copyright | Agjencia Telegrafike Vox

Ne të njohim me botën | www.007vox.com | Burimi yt i informacionit