___.png)
VLADIMIR PUTIN DËSHIRON TË ARRIJË PERËNDIMIN NË INTELIGJENCË ARTIFICIALE (AI).
- Agjencia Telegrafike Vox
- Feb 13, 2024
- 5 min read
Nga gazeta Ekonomisti (The Economist).
Londër, Britani e Madhe | Gjashtë vjet më parë, përpara se dikush të kishte dëgjuar për Chatgpt, z. Vladimir Putin tha se vendi që udhëhoqi zhvillimin e inteligjencës artificiale (AI) do të bëhej “sundimtari i botës”.
Ai i bëri jehonë ndjenjës në dhjetor, kur sugjeroi se Rusia duhet të drejtojë dhe udhëheqë marshimin e Inteligjencës Artificiale (AI).
Këto komente erdhën si përgjigje ndaj një video-telefonuesi gjatë një telefonate televizive, i cili, kishte marrë ngjashmërinë e presidentit rus, duke përdorur një falsifikim në dukje të krijuar nga Inteligjenca Artificiale, duke e habitur në dukje njeriun e fortë të jetës reale për një moment.
Për z. Putin, “udhëheqja” në inteligjencë Artificiale (AI) është pjesë e një beteje ideologjike me Perëndimin.
Suksesi i mjeteve të tilla si Chatgpt, i zhvilluar nga një startup amerikan i quajtur Openai, e ka bërë atë të dënojë rreziqet e mbështetjes në mjetet perëndimore, të trajnuara në të dhëna në gjuhën angleze.
“Modelet e gjuhëve të mëdha” perëndimore (LLMS) mund të “anulojnë” perspektivën e Rusisë për botën, nëse nuk kundërshtohet, thotë z. Putin.
Ato kërcënojnë gjithashtu një regjim që ka kërkuar të kontrollojë internetin rus vitet e fundit, një proces i përshpejtuar nga pushtimi i Ukrainës.
Për habinë e askujt, Kremlini e ndaloi Chatgpt-in menjëherë pas fillimit të tij në muajin nëntor të vitit 2022. Disa kompani ruse janë duke u përpjekur të krijojnë alternativa.
Vitin e kaluar Sber, një huadhënës i kontrolluar nga shteti me ambicie teknologjike që u ngarkua për herë të parë nga Kremlini me zhvillimin e Inteligjencës Artificiale (AI) në vitin 2019, lançoi GigaChat, një chatbot që kombinon një komandë të gjuhës ruse me aftësinë për të gjeneruar kode kompjuterike dhe pamje (imazhe).
Yandex, gjigandi i kërkimit i Rusisë, ka integruar një “LLM”, Yandexgpt-2, në shërbimin e tij të asistentit virtual, i njohur si “Alice”.
Modelet janë të shkëlqyera për t'iu përshtatur linjës së partisë.
“Alice”, për shembull, refuzoi t'u përgjigjej pyetjeve të gazetës Ekonomisti (The Economist) për luftën në Ukrainë ose për z. Aleksi Navalni (Alexei Navalny), udhëheqësi kryesor i opozitës ruse i burgosur në Siberi.
Është më pak e qartë se ata janë të aftë të mposhtin orientimin perëndimor. Yandex pretendon se Yandexgpt-2 funksionon më mirë se GPT-3.5, modeli që qëndron pas një versioni të mëparshëm të Chatgpt, kur u përgjigjet pyetjeve në rusisht.
Por ekspertët perëndimorë të konsultuar nga gazeta Ekonomisti (The Economist) nuk kanë gjetur asnjë analizë të pavarur për të konfirmuar këtë pohim, dhe nuk ka pasur krahasime publike me GPT-4, përsëritja aktuale shumë më e fuqishme e modelit të Openai.
Rusia gjithashtu mbetet prapa Perëndimit në një sërë treguesish të inovacionit.
Një raport i përpiluar nga Universiteti Stenfourd (Stanford) tha se në vitin 2022, vendi prodhoi vetëm një sistem “të rëndësishëm” të mësimit të makinerive, krahasuar me gjashtëmbëdhjetë (16) në Amerikë, dhe tetë (8) në Britani.
Që nga muaji qershor i vitit 2023, Rusia mendohej se kishte vetëm shtatë nga 500 superkompjuterët më të fuqishëm në botë, në kontrast me 150 të Amerikës.
Rusia gjithashtu renditej e 38-ta nga 193 vende në indeksin e fundit të gatishmërisë për ajrin nga Oxford Insights, një kompani konsulence; Amerika doli e para.
Për të kapur hapin, z. Putin parashikon një strategji ambicioze për Inteligjencën Artificiale (AI) për të zëvendësuar një strategji të mëparshme nga viti 2019.
Lista e Kremlinit me “udhëzimet” fillestare, e publikuar në muajin janar, sugjeron se ky plan i ri do të synojë të rrisë kapacitetin e Rusisë në superkompjuter, të zgjerojë trajnimin për profesionistët e Inteligjencës Artificiale (AI) dhe të përmirësojnë bashkëpunimin midis BRICS, një bllok që përfshin Kinën dhe Indinë.
Udhëzimet e z. Putin duken joreale, për ta thënë me mirësjellje.
Lufta ka bërë që shumë zhvillues dhe inxhinierë rusë të largohen nga vendi: një zyrtar i Kremlinit ka sugjeruar që 100000 specialistë të tij janë larguar vetëm në vitin 2022, afërsisht 10% e fuqisë punëtore të teknologjisë.
Z. Arkadi (Arkady) Volozh, themeluesi i Yandex, jeton në mërgim, në Britani dhe Izrael, pasi kritikoi pushtimin.
Sanksionet kufizojnë aksesin e Rusisë në çipat e avancuar, të cilët, prodhohen pothuajse ekskluzivisht nga kompani në Amerikë, Kore të Jugut, dhe Tajvan, të gjitha vende që janë pjesë e aleancës kundër-ruse.
Në ekonominë e luftës së Rusisë, investimet private në teknologji janë, çuditërisht, duke u pakësuar.
Vlera e kapitalit sipërmarrës që shkon në këtë sektor ishte vetëm 71 milion dollarë në 2023, sipas dSight, një firmë e inteligjencës së biznesit, me qendër në Moskë, një rënie prej 83% nga viti i kaluar.
Përgjigja e z. Putin është si në shumicën e gjërave në Rusi këto ditë, për të shtrënguar kontrollin e shtetit mbi industrinë.
Në vitin 2022, Yandex shiti shërbimet e tij të lajmeve dhe blogjeve te VK, një konglomerat online i kontrolluar nga shteti.
Më 5 shkurt, kompania e saj mëmë, e cila, është me bazë në Holandë, dhe e listuar në Jorkun e Ri, tha se do t'ia shesë biznesin rus (i cili përbën 95% të të ardhurave të tij) për 5 miliardë dollarë një konsorciumi të udhëhequr nga një krah i Lukoil-it, një kompani energjitike.
Kremlini e mirëpriti marrëveshjen.
Subjektet shtetërore si Rostec, një grup mbrojtës dhe Gazprom Neft, një degë e firmës më të madhe energjetike të vendit, janë gjithashtu duke u përfshirë në atë.
Shefi ekzekutiv i Sber, German Gref, thotë se banka po investon rreth 1 miliard dollarë në vit në teknologji.
Megjithatë, këto shuma janë të vogla, krahas dhjetëra miliarda dollarëve që shpenzohen nga kampionët amerikanë të Inteligjencës Artificiale (AI), si Alphabet dhe Microsoft (i cili ka një partneritet me Openai).
Paratë e shtetit sjellin me vete joefikasitetin dhe mungesën e konkurrencës - vështirë se një recetë për inovacion. Ai gjithashtu inkurajon zhvillimin e Inteligjencës Artificiale (AI) për fushën e betejës dhe jo për tregun.
NË MBROJTJE.
Rusia ka bërë përparim në ndihmat ushtarake, thotë z. Katarzina Zisk (Katarzyna Zysk) nga Instituti Norvegjez për Studimet e Mbrojtjes, një institut kërkimor, veçanërisht në dronët.
Por, në Perëndim, dhe madje edhe në Kinë, një aleat i Rusisë, eksitimi për mësimin e makinerive është nxitur kryesisht nga hapat e fundit në aplikacionet me qëllime të përgjithshme si Chatgpt, jo ato të specializuara si avionët pa pilot.
Strategët perëndimorë dhe kinezë po mbështeten në një qëllim të tillë civil që përmirësohet shpejt, për të dhënë një avantazh ekonomik, dhe në fund të fundit, gjeopolitik dhe ushtarak.
Për sa kohë që mbetet në një bazë lufte, Rusia nuk do të bëjë shumë përparim në atë front.
Nga z. Erton Duka.
© Copyright | Agjencia Telegrafike Vox
Ne të njohim me botën | www.007vox.com | Burimi yt i informacionit
Comments