SHTETET E EVROPËS VERIORE KANË PËRDITËSUAR MANUALET E MBIJETESËS SË LUFTËS PËR QYTETARËT.
- Agjencia Telegrafike Vox

- Nov 22, 2024
- 4 min read

Oslo, Norvegji | Suedia, Finlanda, Norvegjia dhe Danimarka po shpërndajnë udhëzues të rinj për qytetarët me udhëzime të hollësishme se çfarë duhet të bëjnë në rast konflikti.
Situata e sigurisë është përkeqësuar, paralajmërojnë qeveritë.
Pesë milionë familje suedeze do të marrin një manual me 32 faqe me udhëzime për të mbijetuar nga një luftë apo krizë në javët e ardhshme.
Nisma u pasua gjithashtu nga Finlanda, Norvegjia dhe Danimarka, të cilat, përditësuan udhëzuesit e tyre të mbijetesës.
Tensioni ushtarak në Evropën Veriore ka arritur nivele të reja që nga viti 2022.
Lufta në Ukrainë i ka shtyrë vendet nordike të braktisin neutralitetin e tyre historik, një politikë e mbajtur prej dekadash.
Finlanda u bashkua me NATO-n në vitin 2023, e ndjekur nga Suedia në mars 2024, të dyja në përgjigje të drejtpërdrejtë ndaj pushtimit ukrainas; ndërsa Norvegjia dhe Danimarka ishin tashmë anëtarë të Aleancës Atlantike që nga viti 1949.
Në kufirin me këto vende, në Gadishullin Kola, ndodhet baza më e madhe ushtarake e ushtrisë së Moskës, ku testohen raketat hipersonike dhe dronët e nëndetëseve bërthamore.
Edhe pse 80% e forcave tokësore ruse në veri janë dislokuar në Ukrainë, forcat ajrore dhe detare mbeten të paprekura dhe të gatshme për të nisur çdo sulm.
Ministri suedez i mbrojtjes Carl-Oskar Bohlin tha se situata e sigurisë është përkeqësuar në krahasim me vitin 2018.
Një shenjë e klimës së re është mesazhi që tani hap manualin dhe që raporton gazeta New York Times është zhvendosur nga faqja 12 në të parën faqe: “Ne kurrë nuk do të dorëzohemi”.
CILAT JANË MANUALET E MBIJETESËS?
Manualet e mbijetesës në Evropën Veriore kanë një histori të gjatë.
Suedia botoi broshurën e saj të parë gjatë Luftës së Dytë Botërore, me titullin: “Nëse Lufta vjen”.
Dokumenti u përditësua më pas gjatë Luftës së Ftohtë dhe më pas në 2018, pas aneksimit të Krimesë nga Rusia.
Tradita e manualeve të mbrojtjes civile pasqyron një vëmendje të veçantë për përgatitjen e qytetarëve tipikë të vendeve nordike.
Finlanda, e cila ndan një kufi prej 1340 kilometrash me Rusinë, nuk e ka braktisur kurrë këtë praktikë.
Siç shpjegon z. Ilmari Kaihko, profesor i studimeve të luftës në Universitetin Suedez të Mbrojtjes, Finlanda nuk ka harruar kurrë se lufta është një mundësi, ndërsa në Suedi njerëzit duhej të tronditeshin pak për të kuptuar se kjo mund të ndodhë në të vërtetë.
ÇFARË KA NË MANUALET E REJA?
Vala e përditësimeve të vitit 2024 përfshin të gjitha vendet kryesore nordike. Suedia sapo filloi të dalë, Finlanda lëshoi versionin e saj në internet, ndërsa Danimarka dhe Norvegjia lëshuan përditësimet e tyre në fillim të këtij viti.
Broshurat e reja pasqyrojnë një ndryshim drastik në qasje. Manuali suedez, i cili ka shkuar nga 16 në 32 faqe, thekson menjëherë se shteti nuk do të dorëzohet kurrë në rast sulmi.
Seksionet e reja përfshijnë udhëzime të detajuara për mbrojtjen kundër propagandës dhe dezinformimit, për mbrojtjen e të dhënave thelbësore dixhitale, mbi përdorimin e tabletave të jodit në rast të ndotjes radioaktive.
Për herë të parë shfaqen kapitujt kushtuar menaxhimit të kafshëve shtëpiake gjatë evakuimeve dhe mbajtjes së higjienës personale pa ujë të rrjedhshëm.
ÇFARË ËSHTË SHKRIRJA BËRTHAMORE, SHPJEGOHET NGA ATA QË PO E KRIJOJNË ATË.
Finlanda u kërkon qytetarëve të saj të përgatiten për skenarë ekstremë. Në manualin online ka udhëzime se si të mbijetoni pa energji elektrike në temperatura të ngrira dhe rekomandimi për të mbajtur furnizime me tableta jodi, ushqim të lehtë për t'u gatuar, ushqim për kafshët dhe sisteme rezervë të energjisë.
Norvegjia gjithashtu ka forcuar rekomandimet e saj: qytetarët tani duhet të jenë të vetë-mjaftueshëm për një javë, jo më për tre ditë si në të kaluarën.
Manuali norvegjez, i shpërndarë në 2.2 milionë kopje, përfshin një listë të detajuar të ushqimeve të qëndrueshme në raft, si fasulet e konservuara, baret e energjisë dhe makaronat.
Danimarka, nga ana tjetër, u dërgoi me email të gjithë të rriturve në vend informacione për ujin, ushqimin dhe ilaçet e nevojshme për të mbijetuar tre ditë në rast krize.
A KA RREZIQE REALE TË NJË SULMI NË EVROPËN VERIORE?
Ekspertët besojnë se një sulm në shkallë të gjerë në Evropën Veriore nuk ka gjasa, por nxjerr në pah rreziqe reale.
Më shqetësuesja është lufta hibride: sulme që janë të vështira për t'u gjurmuar dhe atribuar, siç janë rastet e fundit të sabotimit të kabllove nëndetëse në Detin Baltik.
Një shembull tjetër është rasti në fund të vitit 2023, kur mijëra azilkërkues u shfaqën papritur në kufirin midis Rusisë dhe Finlandës.
Helsinki ishte përgjigjur duke mbyllur të gjitha pikat kufitare, duke akuzuar Moskën për orkestrimin e një krize migracioni në shenjë hakmarrjeje për anëtarësimin në NATO.
Sipas ekspertëve, rreziku më i madh në Arktik nuk vjen nga një sulm i drejtpërdrejtë, por nga keqkuptimet e mundshme gjatë stërvitjeve ushtarake.
Rusia dhe NATO kryejnë operacione të shpeshta në rajon, vendimtare për testimin e pajisjeve dhe trupave në kushte ekstreme, me temperatura nën -20°C.
Në mars 2024 Norvegjia udhëhoqi “Nordic Response”, stërvitjen më të madhe të përbashkët midis vendeve nordike.
Siç shpjegon për Foreign Policy Andreas Osthagen i Institutit Arktik, këto operacione janë shumë komplekse dhe shpesh përfshijnë pajisje dhe procedura që nuk janë testuar më parë në kushte polare.
Një gabim komunikimi ose mosfunksionim mund të shkaktojë një krizë.
Llogaritja e gabuar dhe keqinterpretimi janë rreziku më i madh i sigurisë në Arktik paralajmëron ai.
Nga z. Erton Duka.
© Copyright | Agjencia Telegrafike Vox
Ne të njohim me botën | www.007vox.com | Burimi yt i informacionit









___.png)


















































Comments