SHQIPËRIA: PSE LUFTA KUNDËR KORRUPSIONIT DUKET VETËM E SUKSESSHME?

Nga znj. Anja Troelenberg.

Berlin, Gjermani | Me synimin për t'u anëtarësuar në Bashkimin Europian, Shqipëria i ka shpallur luftë korrupsionit.

https://impressexaltsculptor.com/dsr8pqj46h?key=82490d6db4557769976a4f970633e2e6

Brenda një periudhe shumë të shkurtër kohe, vendi e ktheu të gjithë sistemin e tij të drejtësisë. Shumë gjyqtarë dhe prokurorë të korruptuar janë shkarkuar, por disa politikanë të qeverisë duket se mbeten të mbrojtur.

Korrupsioni pothuajse nuk është ulur prej vitesh. Shumë gjyqtarë dhe prokurorë pushuan nga puna. Hetime për korrupsion edhe ndaj politikanëve.

Popullsia e Shqipërisë mbetet skeptike.

Vende të panumërta ndërtimi po mbështjellin kryeqytetin shqiptar Tiranën në pluhur dhe zhurmë.

Ka sharrim, shpim dhe lëmim kudo.

Projektet në shkallë të gjerë në partneritet publik-privat po bëjnë që qyteti të rritet në mënyrë të pashmangshme.

Dhjetë ndërtesa të larta janë planifikuar ose tashmë në ndërtim e sipër vetëm në afërsi të sheshit kryesor.

Aktiviteti i vrullshëm i ndërtimit sugjeron një bum ekonomik, por ka edhe një arsye tjetër: ndërtimi është një mjet popullor i pastrimit të parave në Shqipëri.

Fakti që jo gjithçka po shkon mirë në zhvillimin urban shihet tashmë në çmimet e pasurive të paluajtshme rezidenciale.

Pavarësisht ofertës së tepërt, këto vazhdojnë të rriten. Një metër katror në kryeqytet tani kushton mbi 1500 euro - një shumë befasuese për një vend ku paga mesatare mujore është ekuivalente me 500 euro.

Sipas raportimeve të mediave lokale, të paktën 40000 apartamente thuhet se janë bosh.

Me sa duket, shumë projekte të shtrenjta ndërtimi përdoren për të pastruar para - për shembull, duke shlyer kreditë e ndërtimit me para të zeza.

Iniciativa Globale kundër Krimit të Organizuar Transnacional (GI TOC) vlerëson se më shumë se 1.2 miliardë euro janë pastruar në sektorin e ndërtimit në Shqipëri midis viteve 2016 dhe 2018.

Ndërtesa të reja në kryeqytetin e Shqipërisë, Tiranë. Vendet e ndërtimit janë një pamje e zakonshme në kryeqytetin e Shqipërisë, Tiranë. Korrupsioni pothuajse nuk është ulur prej vitesh.

Kjo vështirë se mund të vërtetohet. “Korrupsioni si akt është i vështirë për t'u identifikuar sepse ndodh në fshehtësi”, shpjegon eksperti antikorrupsion Arjan Dyrmishi.

Kur bëhet fjalë për korrupsionin, në shumicën e rasteve ne shohim vetëm rezultatet, jo procesin.

Z. Dyrmishi është një burrë rreth të pesëdhjetave – këmishë me vija, xhaketë të kontrolluar. Zyra e tij mund të arrihet përmes shkallëve lëvizëse të pashfrytëzuara të një qendre tregtare bosh.

Në indeksin e perceptimit të korrupsionit të Transparency International, Shqipëria ka arritur vetëm 37 nga 100 pikët e mundshme, dhe për këtë arsye është në vendin e 98-të, nga 180 vende të ekzaminuara - pak më poshtë mesatares në një krahasim global, në të njëjtin nivel me Bjellorusinë dhe Argjentinën, dhe mbi të gjitha, e pandryshuar për vjet.

Shumë gjyqtarë dhe prokurorë pushuan nga puna. Vendi po bën përpjekje të mëdha për të luftuar korrupsionin.

Kuvendi i Shqipërisë miratoi një reformë gjithëpërfshirëse në drejtësi në korrik të vitit 2016.

Që atëherë, janë krijuar institucione të reja kundër korrupsionit, dhe sistemi i zbatimit të ligjit është decentralizuar.

Zbatimi i suksesshëm ishte një nga kriteret kryesore për fillimin e bisedimeve të pranimit në BE.

Thelbi i reformës është “vettingu” -kontrollimi i të gjithë gjyqtarëve dhe prokurorëve për përshtatshmërinë profesionale, rrethanat financiare, dhe lidhjet e mundshme, me krimin e organizuar.

Çdo oficer gjyqësor kontrollohet dhe duhet t'u përgjigjet pyetjeve të një komisioni.

Kushdo që nuk mund të provojë se nga i ka ardhur prona apo si e ka financuar makinën e tij do të pezullohet.

Prokuroria Publike e Tiranës: Shumë prokurorë që nuk ishin në gjendje të shpjegonin origjinën e pasurive të tyre janë shkarkuar si potencialisht të korruptuar vitet e fundit.

Reforma nisi me vonesë, por premtuese; komisioni ekzaminoi rrënjësisht zyrtarët e mundshëm të korruptuar.

Ndërkohë, aq shumë gjyqtarë ishin shkarkuar, saqë dy gjykatat më të larta të vendit nuk kishin më kuorum.

Me ndihmën e SHBA-së dhe BE-së, u ngrit një prokurori speciale, për të luftuar korrupsionin dhe krimin e organizuar, shkurt SPAK.

Hetime për korrupsion edhe ndaj politikanëve.

Që kur autoritetet filluan hetimet e tyre, politikanët janë vënë vazhdimisht në shënjestër të prokurorëve.

Një prej tyre është z. Sali Berisha. Kreu i opozitës ndodhet në arrest shtëpie që prej janarit për shkak se SPAK e akuzoi për korrupsion.

Më shumë se 15 vjet më parë, si kryeministër i asaj kohe, thuhet se ka privatizuar një kompleks shtetëror sportiv, për të mirën e dhëndrit të tij.

Sot ai mohon çdo shkelje dhe akuzon kryeministrin Edi Rama se ka nisur hetimet për arsye politike.

Autoriteti merr masa edhe kundër politikanëve të rangut të lartë në partinë në pushtet.

Tashmë janë arrestuar disa ministra. Një urdhër arresti ka edhe për ish-zëvendëskryeministrin Arben Ahmetaj. Thuhet se ai ka përvetësuar disa milionë, që në fakt ishin të destinuara për impiantet e djegies së mbetjeve.

Megjithatë, grupi i tij parlamentar arriti të shtyjë heqjen e imunitetit. I akuzuari ka shfrytëzuar kohën dhe është fshehur.

Disa politikanë të arrestuar dhe dëmi që shkon në miliona sugjeron se këtu ka një problem strukturor.

Megjithatë, udhëheqja e qeverisë pretendon se këto janë “raste të izoluara”.

Shumë ekspertë janë të kujdesshëm në komentimin e rasteve politike. Z. Dyrmishi i drejtohet edhe një shembulli pa emër: “Së fundmi SPAK-u i konfiskoi tokën dhe pasuritë e paluajtshme një ish-shefi policie me vlerë një milion euro. Si mundet dikush i vetëm të përvetësojë shuma të tilla pa vënë re asgjë institucioni? Kjo është e pamundur!”

Popullsia e Shqipërisë mbetet skeptike.

50-vjeçarja Alketa Farasholli shprehet me maturi optimiste: “Mendoj se qeveria po bën punë të mirë, kur shkojmë sot në zyrë ose te doktori, punonjësit nuk thonë më direkt se duan lekë, ndryshimi po vjen! Ndoshta jo së shpejti thellësia, por të paktën në sipërfaqe.”

Eksperti Dyrmishi shprehet kështu: “Korrupsioni do të luftohet vetëm në atë masë që të mos rrezikojë elitën politike në pushtet.”

Me gjithë përpjekjet e tij për të qenë objektiv, në fjalët e tij ka një shenjë keqardhjeje.

Pesimizmi është i përhapur. Sipas një sondazhi të vitit 2022, shumica e popullsisë shqiptare beson se qeveria nuk po e merr seriozisht luftën kundër korrupsionit, dhe gjithashtu se korrupsioni është rritur në fakt vitet e fundit.

Gjithnjë e më shumë ndërtesa të reja po i japin formë kryeqytetit të Shqipërisë, Tiranës.

Popullata nuk vuri re asgjë për kontrollin e gjyqtarëve dhe prokurorëve? “Popullsia ka përjetuar që stafi është zëvendësuar kur ka ndryshuar qeveria - por korrupsioni ka mbetur”, thotë z. Dyrmishi.

Në çdo rast, zyrtarët e shkarkuar të drejtësisë dhe politikanët e arrestuar nuk janë tregues të përshtatshëm për të matur suksesin e luftës kundër korrupsionit.

“Suksesi duhet të matet me shumat e kthyera në shoqëri.”

Dhe ndoshta është ende herët për një vendim përfundimtar, sepse sipas ekspertit: “Sa i përket luftës kundër korrupsionit, aktualisht po shohim vetëm procese, por ende pa rezultate.”

https://impressexaltsculptor.com/dsr8pqj46h?key=82490d6db4557769976a4f970633e2e6

Nga z. Erton Duka.

© Copyright | Agjencia Telegrafike Vox

Ne të njohim me botën | www.007vox.com | Burimi yt i informacionit