___.png)
RINGJALLJA E RRUGËS SË MËNDAFSHIT NDEZ NJË KONKURRENCË TË ASHPËR RAJONALE MIDIS IRANIT, TURQISË DHE PAKISTANIT.
- Agjencia Telegrafike Vox
- Apr 6, 2024
- 5 min read
Londër, Britani e Madhe | Ideja e ringjalljes së Rrugës së Mëndafshit po fiton tërheqje, por me një kthesë: këtë herë, pritet të ndezë konkurrencën rajonale dhe globale.
Kina, duke udhëhequr nismën ambicioze Belt and Road (BRI), synon të krijojë një bllok masiv ekonomik duke lidhur ekonominë e saj me rreth 150 vende.
Banka Botërore vlerëson potencialin e BRI për të shtuar 7.1 trilion dollarë në rritjen ekonomike globale.
Megjithatë, nisma tashmë po nxit rivalitete të ndryshme ndërkombëtare dhe rajonale.
Përtej konkurrencës ekzistuese midis Kinës dhe SHBA-së, të dyja duke e parë Lindjen e Mesme si një rrugë kritike tranziti, luftime të shumta rajonale për pushtet shpalosen brenda Azisë Perëndimore, të quajtura “Lufta e korridorit”.
Lojtarët kryesorë në këtë lojë përfshijnë Turqinë, Iranin, Pakistanin dhe Arabinë Saudite.
Për Iranin, BRI paraqet një mundësi të artë për të rimarrë rëndësinë dhe ndikimin e tij historik në rajon, një pozicion që ai beson se Rruga e lashtë e Mëndafshit, duke kaluar nëpër territorin e tij, i ka dhënë me të drejtë.
Së pari, Irani është i vetmi vend me një rrugë të drejtpërdrejtë tokësore nga Azia Qendrore në Evropë.
Përndryshe, tranziti kinez do të duhej të kalonte përmes Pakistanit në portin e Guadarit (Gwadar) dhe prej andej, nëpërmjet Oqeanit Indian dhe Kanalit të Suezit, në portet në pronësi dhe operim kinez në Evropë, si Pireu në Greqi.
Si një vend përgjatë Brezit dhe Rrugës, ky korridor Lindje-Perëndim e shtyn gjithnjë e më shumë Iranin drejt konkurrencës ideologjike dhe gjeopolitike.
Së dyti, ndërkohë që nevojiten investime të mëtejshme, Irani tashmë ka një rrjet transporti relativisht të zhvilluar mirë, duke përfshirë hekurudhat dhe rrugët, të cilat mund të përmirësohen më tej përmes projekteve BRI.
Faktori i tretë është lufta, e cila e ka mënjanuar Rusinë nga shumë ekuacione gjeo-ekonomike.
Rrjedhimisht, me mbylljen e “Korridorit Verior” të BRI-së (nëpërmjet Rusisë në Evropë) për shkak të luftës, shumica e tranzitit tokësor kinez tani duhet të kalojë ose përmes Iranit ose Turqisë.
