PSE SIRIA LEJOI QË IZRAELI TË ANASHKALONTE NË HAPËSIRËN E SAJ AJRORE PËR TË SULMUAR IRANIN?

Presidenti i përkohshëm i Sirisë, Ahmed al-Sharaa, duke shikuar ndërsa merr pjesë në festimin "Alepo, Çelësi i Fitores" që shënon çlirimin e Sirisë, në Aleppo, Siri, më 27 maj 2025.

Jeruzalem, Izarel | “Udhëheqësi sirian Ahmed al-Sharaa nuk ndërhyri në operacionin izraelit në Iran për disa arsye, më e spikatura prej të cilave është se sulmet i sollën dobi regjimit të tij të sapoformuar”, argumentoi profesorja e Universitetit të Haifës, Amatzia Baram.

Kur aeroplanët izraelitë kaluan qiellin iranian për 12 ditë përmes Sirisë, Teherani e monitoroi nga afër operacionin, ashtu si edhe zyra e Ahmed al-Sharaa, udhëheqësit sirian, në Damask.

Sipas prof. Baram, përfundimet e nxjerra nga udhëheqësi sirian mund të ndihmojnë në stabilizimin e kufirit tonë verior për vitet që vijnë.

“Nëse do të isha në vendin e al-Sharaa-s, do t'u thoja njerëzve të mi se edhe nëse mund t'ia vështirësoja punën Forcave Ajrore Izraelite, nuk kam asnjë interes ta bëj këtë”, tha Prof. Baram, duke shpjeguar mënyrën e re të të menduarit sirian.

“Kam interes që izraelitët ta sulmojnë Iranin sa më shumë që të jetë e mundur. Interesi sirian është i qartë; Çdo goditje ndaj Iranit dobëson rivalin më të madh strategjik të regjimit të ri në Damask.

Çdo goditje ndaj Iranit është përfitim i pastër për regjimin e al-Sharaa-s”, pohoi Prof. Baram, duke shpjeguar pse sirianët nuk do të ndërhynin në operacionin izraelit, edhe nëse do të kishin aftësinë për ta bërë këtë.

“Përtej interesit gjeopolitik, operacioni izraelit i mësoi al-Sharaa-s dy mësime kyçe rreth aftësive izraelite.

E para ka të bëjë me rrezen operative të forcës ajrore izraelite.

Fakti që Izraeli mund të mbajë një prani ajrore të vazhdueshme mbi territorin iranian për 12 ditë, pothuajse 2000 kilometra larg, pa ndërprerje.

Kjo është diçka që al-Sharaa tani e di, e kupton dhe e përvetëson.

Mësimi i dytë lidhet me aftësitë e inteligjencës së Izraelit. Operacioni tregoi se si Izraeli mund të godasë me saktësi dhe thellësi në territorin armik.

Fakti që Izraeli mund të eliminojë të gjithë udhëheqjen e lartë ushtarake iraniane brenda dy ose tre ditësh dhe pastaj të godiste bazat më të rëndësishme të Gardës Revolucionare ilustron thellësinë e arritjeve të inteligjencës”, tha Prof. Baram.

“Aspekti më mbresëlënës është preciziteti kirurgjikal i veprimeve. Ata arrijnë në apartamentet e tyre, 2000 ose 1500 kilometra larg, e godasin apartamentin dhe e vrasin shkencëtarin ose oficerin e lartë.

Mendoj se edhe al-Sharaa e ka shënuar këtë në fletoren që mban në xhepin e majtë të uniformës së tij ushtarake”, tha Prof. Baram.

“Al-Sharaa arrin në përfundimin se Izraeli mund ta arrijë atë në çdo moment. Përfundimi sirian është i qartë dhe shqetësues.

Mund të gabohem, dhe ne mund të mos kemi aftësi të tilla, por nëse do të isha al-Sharaa, do të arrija në përfundimin se Izraeli mund të më arrijë në çdo moment.

Ai e kupton që nëse nuk dëshiron të kryejë vetëvrasje, është më mirë të mos ngatërrohet me ne”, tha Prof. Baram.

Megjithatë, Prof. Baram thekson se edhe pa frikën e Izraelit, al-Sharaa nuk ka interes të vërtetë të përballet Izraelin.

“Ai nuk është palestinez. Ne nuk ia kemi marrë atë që ai beson se është atdheu i tij historik. Ne ia morëm Lartësitë e Golanit Asadit, por Golani nuk është një arsye e mjaftueshme për një konflikt të përgjakshëm.

Madje edhe familja Assad, Hafez al-Assad dhe djali i tij Bashar, në thelb e pranuan de facto se Golani na përket neve, pasi nuk u përpoqën ta merrnin atë pas vitit 1973, dhe çdo sirian e di këtë.

Me fjalë të tjera, tashmë ekziston një precedent prej gjysmë shekulli ku regjimi sirian ka pranuar kontrollin izraelit mbi Golanin.

Prandaj, nacionalistët dhe xhihadistët sirianë që përpiqen të nxisin publikun kundër al-Sharaa për mos shkuar në luftë për të çliruar Golanin do të përballen me siklet”, tha Prof. Baram.

“Al-Sharaa është thjesht mirënjohës ndaj nesh për atë që kemi bërë. Iranianët po kërkojnë një mënyrë për ta hequr qafe atë dhe për ta kthyer Sirinë në sferën e tyre të ndikimit.

Ai e di këtë dhe e kupton se tani do të jetë më e vështirë për ta ta bëjnë këtë.

Për më tepër, operacioni izraelit i tregoi al-Sharaa-s se Izraeli në mënyrë efektive pengon si milicitë shiite në Irak ashtu edhe Hezbollahun, dy nga armiqtë e tij natyrorë.

Al-Sharaa sheh se milicitë pro-iraniane në Irak dhe Hezbollahu nuk bënë asgjë gjatë 12 ditëve të luftës, pavarësisht faktit se Irani e ndërtoi Hezbollahun posaçërisht për këtë moment.

Unë supozoj se ai është mirënjohës ndaj nesh edhe për këtë.

Në situatën aktuale, është më e lehtë për al-Sharaa-në të bindë mbështetësit e tij, disa prej të cilëve janë ende xhihadistë sunitë, të ruajnë të paktën stabilitetin, nëse jo bashkëpunimin, përgjatë vijave të kontaktit me Izraelin.

Në praktikë, është shfaqur një situatë paradoksale në të cilën, operacioni izraelit, që synon të shënjestrojë bërthamën bërthamore dhe raketat e Iranit dhe të pengojë Iranin dhe aleatët e tij, ka forcuar regjimin e ri sirian dhe ka krijuar një bazë për bashkëpunim indirekt midis Izraelit dhe Sirisë së al-Sharaa-s.

Ky është një përmirësim në ekuilibrin rajonal të fuqisë, i cili, mund të ndikojë në Lindjen e Mesme për vitet në vijim.

Megjithatë, të vetmit aleatë shiitë rajonalë të Iranit që nuk u prekën nga lufta 12-ditore janë Huthitët në Jemen”, tha Prof. Baram.

Nga z. Erton Duka.

© Copyright | Agjencia Telegrafike Vox

Ne të njohim me botën | www.007vox.com | Burimi yt i informacionit