___.png)
PSE FRANCA E KA BËRË ABORTIN NJË TË DREJTË KUSHTETUESE?
- Agjencia Telegrafike Vox
- Mar 6, 2024
- 3 min read
Nga gazeta Ekonomisti (The Economist).
Londër, Britani e Madhe | Franca, e cila nënshkroi deklaratën e të drejtave të njeriut në vitin 1789, nuk ka qenë tradicionalisht në ballë për sigurimin e të drejtave të grave.
Ato duhej të prisnin deri në vitin 1944 për të fituar votën, 16 vjet pas grave britanike.
Franca e legalizoi abortin vetëm në vitin 1975.
Megjithatë, më 4 mars 2024, kur parlamenti francez votoi për ta bërë abortin një të drejtë kushtetuese, ai u bë vendi i parë që e bëri këtë në mënyrë eksplicite.
“Vendi i grave ka ndryshuar sepse Franca ka ndryshuar”, deklaroi Yaël Braun-Pivet, kryetarja e parë femër e Asamblesë Kombëtare, e cila, kryesoi votimin. Atë mbrëmje Kulla Eifel u ndez me fjalët “Trupi im, zgjedhja ime.”
Vota dërrmuese e ligjvënësve francezë, të cilët, mbështetën rishikimin kushtetues me 780 vota pro dhe vetëm 72 kundër, ishte një moment i rrallë uniteti ndërpartiak.
E shtyrë fillimisht nga opozita e majtë, javën e kaluar siguroi një mbështetje të papritur në Senat, i cili, kontrollohet nga opozita në të djathtë.
Ministri i Drejtësisë, Eric Dupond-Moretti, kaloi orë të tëra atje duke u përpjekur të fitonte senatorët.
Z. Emanuel Makron, presidenti francez i qendrës, shfrytëzoi më pas mundësinë për të dërguar rishikimin ditë më vonë në një seancë të përbashkët të dhomave të ulëta dhe të sipërme në Versajë, ku nevojiten një shumicë prej tre të pestash, për të rishikuar kushtetutën. Ky prag u kalua me një diferencë të madhe.
Disa ligjvënës francezë, duke përfshirë kreun e Senatit, Gérard Larsher (Larcher), kishin argumentuar se ishte e panevojshme të përfshihej e drejta e abortit në kushtetutë, pasi ajo ishte tashmë e mbrojtur me ligj.
Kushtetuta, argumentoi z. Larsher (Larcher), nuk ishte një “katalog” i të drejtave sociale.
Nuk kishte asnjë kërcënim të menjëhershëm për këto të drejta. Për më tepër, francezët janë ndër mbështetësit më të fortë të së drejtës ligjore për abortin, me 82% pro, shumë më përpara se 63% në Poloni, dhe 55% në Amerikë.
Por ligjvënësit francezë në të majtë në veçanti ishin shqetësuar se si të mbronin të drejtën e abortit, nga çdo përpjekje e ardhshme, për ta rikthyer atë, veçanërisht pasi Gjykata e Lartë e Amerikës, në vitin 2022, përmbysi vendimin e kahershëm, që ndalonte shtetet të ndalonin abortin atje.
Qeveria nacionaliste e Polonisë e kufizoi ashpër abortin në vitin 2020.
Në Francë, aktivistët i shohin me frikë zgjedhjet e ardhshme presidenciale, në vitin 2027, dhe mundësinë e një fitoreje të së djathtës së fortë.
Edhe pse znj. Marine Le Pen, udhëheqësja politike kombtariste (nacionaliste), nuk bën fushatë kundër të drejtës për abortin, dhe mbështeti rishikimin kushtetues këtë javë, 42 nga 87 kolegët e saj deputetë votuan kundër, abstenuan ose nuk morën pjesë.
Duke zbuluar propozimin vitin e kaluar, z. Makron (Macron) tha se donte të sigurohej që e drejta të ishte “e pakthyeshme”.
Shumë ligjvënës francezë këtë javë bënë një tjetër pikë: se votimi ishte një mesazh mbështetjeje për gratë gjetkë.
Ishte një fushatë “për ato që i rezistojnë Trampit, Bolsonaros, Orbanit, Mileit, Putinit, Xhorxha (Giorgia) Melonit”, deklaroi z. Laurence Rossignol, një senator socialist, që kishte lobuar për rishikimin, në një ovacion të madh ndërpartiak.
Për z. Makron, i cili, drejton një qeveri të pakicës jopopullore, që kohët e fundit është kthyer djathtas, në lidhje me imigracionin, është gjithashtu një mënyrë për të mbështetur mbështetjen në të majtë - edhe për një herë, për të fituar miratimin momental të shumicës së francezëve.
Nga z. Erton Duka.
© Copyright | Agjencia Telegrafike Vox
Ne të njohim me botën | www.007vox.com | Burimi yt i informacionit
Comments