OPERACIONI SHTIZA JUGORE | FUSHATA USHTARAKE AMERIKANE QË SYNON VENEZUELËN.

Nga znj. Diana Roi (Roy).

Londër, Mbretëria e Bashkuar | Ushtria amerikane ka nisur një fushatë që thotë se synon trafikimin e paligjshëm të drogës në Karaibe, por ekspertët thonë se axhenda më e gjerë e operacionit mund të përfshijë ndryshimin e regjimit në Venezuelë.

Që nga fillimi i shtatorit 2025, Presidenti i ShBA-ës Danlld Tramp (Donald Trump) ka autorizuar më shumë se njëzet sulme vdekjeprurëse ndaj anijeve të dyshuara për trafik droge në Detin e Karaibeve.

Sulmet janë pjesë e një fushate presioni në rritje kundër udhëheqësit venezuelian Nikolas (Nicolás) Maduro, të cilin, zyrtarët amerikanë e akuzojnë si udhëheqës të një karteli droge që Departamenti i Shtetit e shpalli një organizatë të huaj terroriste në nëntor.

Në javët e fundit, Uashingtoni rriti ndjeshëm praninë e tij ajrore dhe detare në rajon si pjesë e Operacionit Shtiza Jugore, një fushatë ushtarake amerikane që thotë se synon trafikimin e drogës në Karaibe.

Administrata Tramp (Trump) e ka cilësuar operacionin si të nevojshëm për të frenuar rrjedhën e drogës nga Amerika Latine në Shtetet e Bashkuara, por disa ekspertë thonë se fushëveprimi dhe intensiteti i fushatës shkojnë përtej objektivave të luftës kundër narkotikëve, ndoshta duke reflektuar një përpjekje më të gjerë për të detyruar ndryshimin e regjimit në Venezuelë.

Ndërkohë, presioni i shtuar i ShBA-ës mbi Venezuelën - duke përfshirë një bllokadë detare ndaj të gjitha cisternave të naftës të sanksionuara që hyjnë dhe dalin nga vendi, e cila, pasoi sanksionet e zgjeruara kundër disa kompanive të transportit të naftës venezueliane - ka ngritur shqetësime në lidhje me përshkallëzimin drejt luftës dhe paqëndrueshmërisë më të gjerë rajonale.

Çfarë është Operacioni Shtiza Jugore?

Më 13 nëntor, Sekretari i Mbrojtjes Pit Hegsëth (Pete Hegseth) njoftoi nisjen zyrtare të Operacionit Shtiza Jugore, i cili, sipas tij kishte për qëllim shënjestrimin e organizatave narko-terroriste dhe ndërprerjen e trafikimit të paligjshëm të drogës në Hemisferën Perëndimore.

Pentagoni e ka përshkruar përpjekjen si një fushatë kundër narko-terrorizmit ushtarak amerikan që synon të mbrojë sigurinë kombëtare të ShBA-ës.

Njoftimi i Sekretarit Hegsëth (Hegseth) erdhi menjëherë pasi Senati votoi kundër një rezolute dypartiake me fuqi lufte që do ta kishte bllokuar administratën Tramp (Trump) nga përdorimi i forcës ushtarake brenda ose kundër Venezuelës pa autorizimin e Kongresit.

Votimi pasoi një grumbullim të konsiderueshëm të forcave ushtarake amerikane në Detin e Karaibeve dhe në Oqeanin Paqësor lindor, si dhe raportet se administrata po shqyrtonte sulme tokësore brenda territorit të Venezuelës.

Një votim tjetër u zhvillua më 17 dhjetor, në të cilin Dhoma e Përfaqësuesve të ShBA-ës hodhi poshtë një palë rezoluta të mbështetura nga demokratët që do të kishin frenuar fushatën ushtarake të Presidentit Tramp (Trump) kundër Venezuelës.

Si po kryhet operacioni?

I udhëhequr nga Komanda Jugore e ShBA-ës dhe Task Forca e Përbashkët Shtiza Jugore, operacioni përfshin asete të gjera ajrore dhe detare, duke përfshirë bombardues, dronë, transportues aeroplanësh dhe anije sulmi amfibe.

Emri Shtiza Jugore u prezantua për herë të parë nga Marina Amerikane në janar për të përshkruar një mision detar që përdor një flotë hibride anijesh me sisteme robotike dhe autonome për të rritur praninë dhe ndërgjegjësimin në rajonet detare strategjikisht dhe ekonomikisht të rëndësishme.

Përpjekja u zgjerua më vonë në një operacion ushtarak më të gjerë dhe formal, të përqendruar në ndalimin e karteleve të drogës në Karaibe dhe Paqësorin Lindor.

“Por kur bëhet fjalë për qëllimet e operacionit për të ndërprerë trafikun e paligjshëm të drogës dhe për të çmontuar rrjetet narko-terroriste në Hemisferën Perëndimore, ka shumë mospërputhje”, tha Roksana (Roxanna) Vigil, një bashkëpunëtore e çështjeve ndërkombëtare e CFR-së në sigurinë kombëtare, duke vënë në dukje se Shtetet e Bashkuara po përdorin një vendosje të madhe detare kundër anijeve të vogla të drogës.

Qasjet më tradicionale të zbatimit të ligjit, të tilla si ndalimet e synuara, historikisht kanë qenë përgjigja standarde ndaj trafikut detar të drogës në Karaibe.

Deri më tani thuhet se janë vendosur afërsisht pesëmbëdhjetë mijë personel ushtarak amerikan, duke e bërë këtë një nga përforcimet më të mëdha ushtarake amerikane në rajon që nga Lufta e Ftohtë.

Deri më 2 dhjetor, Pentagoni tha se operacioni ka përfshirë njëzet e një sulme që kanë rezultuar në tetëdhjetë e dy vdekje.

Sa serioz është kërcënimi i trafikimit të drogës në Karaibe?

Administrata Tramp (Trump) ka argumentuar se trafikimi i drogës përbën një kërcënim të drejtpërdrejtë për sigurinë kombëtare që justifikon përdorimin e forcës ushtarake.

Në fillim të tetorit, administrata njoftoi Kongresin se Shtetet e Bashkuara ishin të përfshira në një konflikt të armatosur me kartelet e drogës, duke argumentuar se veprimet e kartelit përbëjnë një sulm të armatosur kundër vendit.

Deklarata përfaqësonte një pohim gjithëpërfshirës të fuqive të luftës pa miratimin paraprak nga Kongresi dhe i lejonte Shtetet e Bashkuara të përdornin forcë vdekjeprurëse kundër anëtarëve të kartelit - të cilët administrata i konsideron luftëtarë të paligjshëm.

(Gjatë një informimi në kongres, zyrtarët e Pentagonit thuhet se thanë se nuk kanë nevojë të identifikojnë pozitivisht individët në anijet e synuara si anëtarë specifikë të kartelit për të kryer sulme vdekjeprurëse).

Administrata Tramp (Trump) e ngriti gjithashtu trafikimin e drogës si një përparësi në Strategjinë e saj të Sigurisë Kombëtare 2025, e cila, bën thirrje për përpjekje për të neutralizuar dhe synuar narko-terroristët, kartelet dhe organizatat e tjera kriminale transnacionale duke përdorur forcë vdekjeprurëse.

“Administrata e quan situatën aktuale një konflikt të armatosur jo-ndërkombëtar”, tha z. Uill Frimen (Will Freeman), bashkëpunëtor i CFR-së për studimet e Amerikës Latine.

Përdorimi i këtij termi duket se lejon përcaktimin arbitrar të luftëtarëve; sigurisht, diskrecion pothuajse të plotë për presidentin, duke shkelur ndoshta Nenin II të Kushtetutës.

Karaibet kanë shërbyer prej kohësh si një korridor i madh tranziti për kokainën, heroinën dhe marihuanën që lëvizin nga Amerika e Jugut në Shtetet e Bashkuara dhe Evropë.

Sipas vlerësimeve të qeverisë amerikane, rreth një e treta e të gjithë kokainës që hyn në Shtetet e Bashkuara kalon nëpër Karaibe, e lehtësuar nga gjeografia e gjerë dhe e shpërndarë e rajonit dhe aftësitë e kufizuara të zbatimit të ligjit detar.

“Megjithatë, kokaina e trafikuar përbën shumë më pak vdekje nga mbidoza në ShBA-ës sesa opioidet sintetike si fentanili, pothuajse të gjitha prej të cilave - si dhe rreth tre të katërtat e kokainës së trafikuar - në fakt vijnë nga Meksika”, tha z. Frimen (Freeman).

“Si rezultat, çfarëdo veprimi që ndërmerret në Karaibe nuk ka efekt mbi fentanilin”, tha për NPR-në znj. Vanda Felbab-Braun (Brown), eksperte për drogën dhe politikat kundër narkotikëve në Institutin Brookings.

A po lëvizin ShBA-ës drejt ndryshimit të regjimit kundër Maduros?

Edhe pse i formuluar si një fushatë kundër narkotikëve, disa kritikë argumentojnë se fushëveprimi dhe shkalla e operacionit - përfshirë autorizimin e administratës për veprime të fshehta të CIA-s në Venezuelë - sugjerojnë se administrata mund të jetë duke marrë në konsideratë një plan më të gjerë për të rrëzuar Maduron.

“Nëse Maduro nuk është udhëheqësi legjitim i Venezuelës dhe në vend të kësaj është një narkoterrorist dhe një bos i karteleve, do të ishte e vështirë të kuptohet pse administrata Tramp (Trump) do ta rrethonte vendin me një armatë gjigante vetëm për ta lënë atë në pushtet”, shkroi për revistën “Foreign Affairs”, z. Elliott Abrams, bashkëpunëtor i lartë i CFR-së për Studimet e Lindjes së Mesme, i cili, shërbeu si përfaqësues special për Venezuelën në administratën e parë Tramp (Trump).

Maduro ka akuzuar administratën Tramp (Trump) për fabrikim të një lufte dhe përpjekje për të marrë kontrollin e burimeve fitimprurëse të naftës në Venezuelë.

Venezuela zotëron rezervat më të mëdha të provuara të naftës në botë, por dekada të keqmenaxhimit qeveritar, mungesës së investimeve në sektor, korrupsionit dhe sanksioneve të ShBA-ës kanë çuar në një rënie drastike të kapacitetit të prodhimit dhe eksportit të vendit.

Më 10 dhjetor, Shtetet e Bashkuara sekuestruan një anije cisternë nafte Venezueliane për shkelje të dyshuara të sanksioneve, një veprim që Maduro e denoncoi si një akt piraterie ndërkombëtare.

Një ditë më vonë, administrata Tramp (Trump) njoftoi sanksione të reja që synonin disa kompani transporti detar venezueliane dhe anëtarë të familjes së Maduros.

Javën pasuese, administrata njoftoi një bllokadë detare ndaj anijeve cisternë të sanksionuara që hynin dhe dilnin nga Venezuela dhe pretendoi se regjimi i Maduros po përdorte naftë të vjedhur për të financuar aktivitete si trafikimi i drogës dhe qenieve njerëzore.

Megjithatë, fushëveprimi, zbatimi dhe kohëzgjatja e bllokadës mbeten të paqarta.

Në javët që pasuan, Shtetet e Bashkuara sekuestruan një cisternë të dytë nafte dhe thuhet se po ndiqnin një të tretë që nga 22 dhjetori.

“Shtetet e Bashkuara do të vazhdojnë të ndjekin lëvizjen e paligjshme të naftës së sanksionuar që përdoret për të financuar narkoterrorizmin në rajon”, tha Sekretarja e Sigurisë Kombëtare Kristi Noem pasi ndodhi sekuestrimi i dytë.

Përveç veprimeve ekonomike dhe ushtarake, Trampi (Trump) duket se ka ushtruar presion të drejtpërdrejtë diplomatik, duke ushtruar presion ndaj Maduros që të japë dorëheqjen në një telefonatë më 21 nëntor.

“Uashingtoni tashmë po përpiqet qartë të ushtrojë presion ndaj Maduros”, tha z. Frimen (Freeman).

“Zyrtarët e administratës e kanë thënë kaq shumë herë, përfshirë Trampin (Trump) … (por) vetëm një pushtim tokësor ose vrasje ka të ngjarë ta rrëzojë Maduron, me një kosto potencialisht të lartë për jetën e amerikanëve dhe me rezultate shumë të pasigurta”.

“Megjithatë, Abrams pohon se një strategji për ndryshimin e regjimit nuk do të kërkonte që forcat amerikane të vendoseshin në terren në Venezuelë, me përjashtim të mundshëm të bastisjeve të Forcave Speciale kundër figurave të regjimit që tashmë janë akuzuar për narkoterrorizëm nga forcat e rendit të ShBA-ës”, shkroi ai, duke argumentuar se fitimi potencial për Shtetet e Bashkuara nga rënia e regjimit të Maduros e tejkalon shumë rrezikun.

Si po reagojnë qeveritë e tjera?

Përgjigja e rajonit ka qenë e përzier. Disa partnerë të ShBA-ës, përfshirë Salvadorin dhe Republikën Dominikane, kanë shprehur mbështetje për operacionet e ShBA-ës, me disa që u lejojnë forcave amerikane qasje në bazat dhe aeroportet e tyre.

Ushtria amerikane ka rritur gjithashtu praninë e saj në territoret e saj në Karaibe, duke rihapur Stacionin Detar Roosevelt Roads në Porto Riko dhe duke vendosur forca shtesë në Ishujt Virgjër të ShBA-ës.

Qeveri të tjera kanë qenë më kritike.

Më 11 nëntor, Presidenti kolumbian Gustavo Petro njoftoi se vendi kishte pezulluar përpjekjet për ndarjen e inteligjencës me Shtetet e Bashkuara.

Ekuadori hodhi poshtë me shumicë dërrmuese propozimin e Presidentit Daniel Noboa për të lejuar baza ushtarake të huaja në vend, përfshirë një prani të mundshme amerikane.

“Megjithatë, ndërsa përgjigja e rajonit ndaj veprimeve të ShBA-ës në Karaibe deri më tani ka qenë ad hoc, sulmet tokësore brenda Venezuelës do të ishin një provë e gatishmërisë së rajonit për t'iu kundërvënë përdorimit të forcës nga ushtria amerikane”, tha znj. Vigil e CFR-së.

Ajo vuri në dukje se Amerika Latine është aktualisht mjaft e ndarë, me vendet që veprojnë kryesisht në ndjekje të interesave të tyre, kështu që çdo sulm i tillë do të zbulonte nëse qeveritë reagojnë në mënyrë kritike apo jo.

Rusia ka sinjalizuar gjithashtu mbështetje për Venezuelën, një aleat të hershëm.

Presidenti rus Vladimir Putin thuhet se i telefonoi Maduros një ditë pas sekuestrimit të cisternave më 10 dhjetor për të riafirmuar mbështetjen e Moskës, dhe të dy vendet finalizuan një traktat të madh partneriteti strategjik në tetor që zgjeron bashkëpunimin dypalësh në energji, miniera, mbrojtje dhe kundërterrorizëm.

Si Rusia ashtu edhe Venezuela janë nën sanksione të gjera të ShBA-ës.

Nga z. Erton Duka.

© Copyright | Agjencia Telegrafike Vox

Ne të njohim me botën | www.007vox.com | Burimi yt i informacionit