___.png)
KTHESA GLOBALE E ISIS-K NA TREGON SE NUK DUHET TË HARROJMË AFGANISTANIN.
- Agjencia Telegrafike Vox
- Mar 24, 2024
- 5 min read
Romë, Itali | Rritja në vazhdim e kërcënimit global terrorist të ISIS-K do të kthejë në qendër të vëmendjes Afganistanin e talebanëve dhe rolin ndërkombëtar të guvernatorëve de facto të Afganistanit, të cilët, u kthyen në pushtet pas fitores në ofensivën e verës së vitit 2021, me blitzkrieg.
KUSH I UDHËHOQI ATA NË KABUL?
Organizata terroriste e cila e deklaron veten spin-off të Shtetit Islamik në Horasanin e lashtë, me qendër në Azinë qendrore dhe jugore, ka bërë një projeksion të gjerë në operacionet e saj, duke kulmuar me sulmet e dhunshme në Moskë më 22 mars, të cilat, shkaktuan mbi 130 të vdekur.
ISIS-K DHE GLOBALIZIMI I TERRORIT.
Informacionet e sigurisë në dispozicion të aparatit rus, i cili, kishte kryer një shtypje të qelizave kaukaziane të Isis-K në ditët e mëparshme, dhe të inteligjencës amerikane, e cila, kishte paralajmëruar për sulme të mundshme ndaj Moskës, tregojnë se për disa kohë kontrolli i forcave të sigurisë në këtë grup, i cili, është i ndryshëm, në shumë aspekte, nga ISIS në Levant, po rritet, por nuk është në gjendje të shmangë përhapjet e reja.
Dhe në këtë front, talebanët janë kthyer në lojë, pasi kanë qeverisur de fakto Afganistanin për gati tre vjet, por nuk janë njohur kurrë ndërkombëtarisht.
Garnizoni i të cilit, tani, mund të shfaqej, në një kthesë të çuditshme të fatit, si një burim i dobishëm informacioni, për t'iu kundërvënë këtij kërcënimi të ri, polimorfik xhihadist.
Isis-K ka qenë grupi terrorist më brutal në kohët e fundit: vetëm në vitin 2024 mund të gjurmohet nga sulmi iranian në Kerman, i cili, vrau 94 veta më 3 janar 2024, dhe sulmi pakistanez në Baloçistan, më 7 shkurt 2024, i cili, vrau të paktën 30 veta.
Me atë të Moskës, ne jemi në sulmin e tretë të madh në tre muaj, me një normë prej një në muaj, jashtë Afganistanit, i cili, mbetet streha e ISIS-K.
I cili, që nga viti 2015, është përplasur dhunshëm me talebanët. Faktorë të ndryshëm janë të përfshirë në këtë konflikt midis grupeve radikale islamike.
DALLIMET MIDIS ISIS-K DHE TALEBANËVE.
Para së gjithash, nëse në Lindjen e Mesme ISIS arriti të hegjemonizojë pothuajse plotësisht grupet xhihadiste dhe radikale sunite, në Afganistan, Islami politik dhe radikal i talebanëve është një instrumentum regni për një projeksion nacionalist pashtun, me objektiva hegjemonie gjithëpërfshirëse, pa synime mijëvjeçare.
Pra, pika e dytë, bota e parë nga ISIS, në Afganistan, gjeti një pengesë për idenë e një kalifati global në praninë solide të talebanëve, në një kontekst etnikisht polimorfik.
Ndryshe nga ajo që ndodhi mes Sirisë dhe Irakut, ku xhihadizmi ishte flamuri i përbashkët.
Për më tepër, ISIS-K nuk pretendon të formojë një entitet shtetëror si ISIS-i Levantin, por, përkundrazi, të zërë rrënjë nga vendet e tij të shenjta, në kufirin midis Afganistanit dhe Pakistanit.
Kjo na çon në pikën e tretë, më gjeopolitiken e arsyes së luftës së gjatë midis talebanëve dhe ISIS-K: ky i fundit kontrollon zona vendimtare në pikat kufitare me Pakistanin, duke hapur mundësinë e shtimit të një kërcënimi të ri për Kabulin.
Problemi më i madh i talebanëve, kujtoi Qendra Ndërkombëtare Kundër Terrorizmit (ICCT), mbetet Tehrik Taliban Pakistan (TTP), fuqia ushtarake e të cilit nuk është e krahasueshme me atë të asnjë grupi tjetër xhihadist të huaj.
Ndërsa numrat luhaten për shkak të operacioneve në Pakistan, TTP ka mesatarisht disa mijëra luftëtarë në territorin afgan, dhe çfarë është më e keqja, nga këndvështrimi i emiratit taleban, rekruton një numër në rritje afganësh në radhët e tij.
Emiri taleban Hibatullah Akhundzada dhe besnikët e tij po përpiqen të përmirësojnë marrëdhëniet me Pakistanin - vëren ICCT - dhe ka nxjerrë një dekret që ndalon pjesëmarrjen e afganëve në luftën e TTP kundër Pakistanit.
FRIKA DHE SHTYPJA: TALIBANËT PËRBALLË ISIS-K.
Këtu përfshihet edhe presioni i mundshëm i ISIS-K, i cili, me “markën” e grupit xhihadist më të njohur në botë, u ofron mundësinë shumë terroristëve pa shtetësi, që të arrijnë flamujt e zinj midis majave të Pamirit dhe kufirit afgano-pakistanez, pavarësisht një dekreti të mëparshëm, që ndalonte xhihadistët e huaj të përdorin Afganistanin si bazë për sulmet ndaj vendeve të tjera.
Talibanët konkurrojnë ushtarakisht me TTP-në, por gjithmonë kanë pasur frikë ISIS-K për shkak të kërcënimit të tij të mundshëm në sytë e komponentëve të ndjeshëm të umetit islamik.
Represioni anti-ISIS në Afganistanin Perëndimor u përforcua pas marrjes së pushtetit në vitin 2021, dhe pengjet e fuqive të ndryshme ndërkombëtare lëvizën rreth Kabulit, të cilët, donin të mblidhnin lajme dhe informacione mbi përhapjen e xhihadistëve nga aktiviteti i Studentëve Kuranorë.
SEPSE AFGANISTANI NUK DUHET HARRUAR.
Ndër këto janë Shtetet e Bashkuara, të cilat, pas tërheqjes së tyre kryen disa sulme kundër ISIS-K.
Irani, i cili i sheh talebanët si një të keqe më të vogël se ISIS-K, padyshim Pakistani, me të cilin Kabuli dëshiron të normalizojë marrëdhëniet, dhe së fundi, por jo më pak, Rusia.
Një vend që u dha mbështetje informative talebanëve për të goditur Isis-K në të kaluarën, dhe sot po goditet si një komb “kryqtar” dhe zhdukësi kryesor i flamujve të zinj, prandaj Isis-K dëshiron të hakmerret.
Tre nga vendet më aktive në luftën kundër ISIS-K janë prekur, dhe SHBA po monitoron nga afër, degën e Azisë Qendrore të Shtetit Islamik.
Zemra dhe mendja e të cilit mbeten brenda kufijve afganë: Emiri i Isis-K, 30-vjeçari Shabab al-Mujahir, njihet mirë nga talebanët si “dezertori” i tyre që i braktisi në vitin 2015, pasi kishte qenë protagonist i shumë operacione kundër forcave të koalicionit perëndimor, dhe qeverisë kombëtare afgane.
Që nga viti 2020, al-Mujahir ka qenë në krye të ISIS-K dhe ka formësuar përshkallëzimin e tij kundër forcave talebane dhe pakicave afgane, të cilat, midis 2021 dhe 2023 përgjakën Afganistanin me sulme.
Tani që përshkallëzimi po përparon, për shumë vende lind dilema e një marrëveshjeje me djallin: ngritja e një konfrontimi të drejtpërdrejtë me talebanët, për të marrë informacion mbi ISIS-K mund të duket të jetë një opsion në një fazë të globalizimit të kërcënimit të terroristëve, por, imponon legjitimimin e tyre de facto.
E rrezikshme për çdo fuqi, që nga SHBA-ja, e cila, do të kishte një qark të shkurtër pas tërheqjes së vitit 2021 deri në vetë Rusinë, ku kjo lëvizje mund të krijojë pakënaqësi në komunitetin e artikuluar mysliman të vendit.
Në përgjithësi, po bëhet gjithnjë e më e qartë se në një botë të tronditur nga dhuna dhe tensioni, harrimi i Afganistanit rrezikon të krijojë probleme tragjike dhe sistematike.
Një fakt që e kanë kuptuar mirë shtetet pranë shtetit të Azisë Qendrore: Pakistani, Irani dhe... Kina.
Më pak, në thelb, SHBA dhe Rusia.
Por nëse bota harron Afganistanin, dinamika afgane nuk harrohet në botë: kjo vlen për SHBA-në dhe Rusinë sot, vlen edhe për Evropën në të ardhmen e afërt.
Isis-K është një kërcënim që ia vlen të kujtohet, dhe pa u marrë me një vend që ka patur mjeshtër të rinj për gati tre vjet, do të jetë e vështirë t'i kundërvihesh.
Nga z. Erton Duka.
© Copyright | Agjencia Telegrafike Vox
Ne të njohim me botën | www.007vox.com | Burimi yt i informacionit
