CILAT JANË ARMËT TERMOBARIKE?

Parada e armëve termobarike në paradën e fitores në Moskë.

Londër, Britani e Madhe | Ato përdorin oksigjenin nga ajri për të gjeneruar shpërthime me temperaturë të lartë dhe për të krijuar një efekt vakum.

Ato u përdorën nga Moska për të ndaluar përparimin e Ukrainës në rajonin e Kurskut.

Armët termobarike, ndër armët konvencionale më shkatërruese të zhvilluara ndonjëherë, u përdorën nga Rusia kundër Ukrainës për të zmbrapsur përparimin e trupave të Kievit në territorin rus.

Armët termobarike përdorin oksigjen nga ajri përreth për të gjeneruar një shpërthim me temperaturë të lartë.

Quhen edhe bomba me vakum sepse “kur shpërthejnë privojnë nga ajri mjedisin në të cilin shpërthejnë” duke shkaktuar dëme serioze në organet e brendshme të atyre që janë afër.

Më 10 gusht 2024, Ministria ruse e Mbrojtjes konfirmoi përdorimin e këtyre pajisjeve kundër forcave ukrainase në periferinë jugore të Sudzha-s, në rajonin e Kurskut, ku po ndodh cenimi më i rëndësishëm i trupave të Kievit në territorin rus.

“Ekuipazhet e luftëtarëve Su-30SM dhe Su-35S goditën personelin dhe pajisjet ukrainase në rajonin rus Kursk, në kufi me Rusinë.

Pas marrjes së konfirmimit nga zbulimi se të gjitha objektivat u eliminuan, ekuipazhet u kthyen me sukses në bazën e tyre”, shkruan agjencia ruse e lajmeve Tass.

Gjatë konfliktit në Ukrainë, u raportuan disa raste të përdorimit të armëve termobarike si nga forcat ruse ashtu edhe nga ato ukrainase.

Në veçanti, sistemet ruse të raketave Tos-1, të pajisura me koka termobarike, u përdorën në terren. Forcat ukrainase kanë përdorur gjithashtu armë termobarike, megjithëse në formë të reduktuar, duke montuar ngarkesa të vogla në dron.

Si funksionojnë ato?: Pajisjet termonukleare dallohen qartë nga eksplozivët konvencionalë për shkak të përbërjes së tyre dhe mekanizmit të tyre shkatërrues të veprimit.

Ndryshe nga eksplozivët tradicionalë, të cilët përmbajnë një përzierje të paracaktuar të karburantit dhe oksiduesit, armët termobarike përbëhen pothuajse tërësisht nga karburanti.

Kjo veçori i bën ato dukshëm më të fuqishme për të njëjtën peshë.

Procesi i shpërthimit ndodh në dy faza kritike: fillimisht, një ngarkesë shpërndan një re karburanti në ajrin përreth; më pas, një shpërthim i dytë shkakton këtë përzierje, duke gjeneruar një valë të fuqishme goditëse dhe një top zjarri afatgjatë.

Efektet e një arme termobarike janë shkatërruese. Vala goditëse e prodhuar ka një kohëzgjatje më të gjatë se eksplozivët konvencionalë.

Në hapësirat e mbyllura, gjenerohen valë të shumta goditëse të cilat zgjasin efektin shkatërrues. Për më tepër, ftohja e shpejtë e gazrave mund të krijojë një vakum të pjesshëm, duke shkaktuar dëme të mëtejshme.

Këto karakteristika i bëjnë armët termobarike veçanërisht efektive kundër fortifikimeve si bunkerët, tunelet dhe shpellat.

Përdorimi i tyre: Armët termobarike e kanë origjinën në Luftën e Parë Botërore, kur predha gjermane ndezëse (Brandgranate) përdorën materiale me djegie të ngadaltë, si pëlhurë të ngopur me katran dhe barut, që u dogjën për afërsisht 2 minuta pas shpërthimit.

Përsosja erdhi në vitet 1960 me zhvillimin e CBU-55 nga Shtetet e Bashkuara, i përdorur në Luftën e Vietnamit për të goditur vietkongët në tunele dhe pyje.

Më pas, në vitet 1990, këto armë u ripërdorën në Irak dhe Afganistan për të gjetur ndjekësit e Al-Kaedës në shpella.

Nga ana e tyre, sovjetikët gjithashtu përshtatën armën amerikane për predha antitank dhe granatahedhës dhe e përdorën për herë të parë gjatë luftës në Afganistan.

Kuadri ligjor ndërkombëtar nuk e ndalon shprehimisht përdorimin e armëve termobarike në konfliktet e armatosura.

Megjithatë, përdorimi i tyre është subjekt i kufizimeve të rrepta që dalin nga ligjet e luftës dhe ligji ndërkombëtar humanitar.

Në veçanti, Konventat e Hagës përcaktojnë kufizime të qarta për përdorimin e armëve që mund të shkaktojnë dëm pa dallim ose vuajtje të tepruar.

Një pikë thelbësore ka të bëjë me përdorimin e këtyre armëve kundër objektivave civile.

E drejta ndërkombëtare është e qartë në këtë aspekt: ​​përdorimi i armëve termobarike kundër popullatës civile është kategorikisht i ndaluar dhe mund të klasifikohet si krim lufte.

Fakti mbetet se këto pajisje nuk bëjnë pjesë në kategorinë e armëve të shkatërrimit në masë, status që i dallon ato nga armët si armët kimike, të cilat janë objekt i ndalimit total.

Nga z. Erton Duka.

© Copyright | Agjencia Telegrafike Vox

Ne të njohim me botën | www.007vox.com | Burimi yt i informacionit