top of page
E BARDHË SHIRIT.png

DUSH I FTOHTË KUNDËR VAPËS? GABIMI QË NUK DUHET BËRË!

  • Writer: Agjencia Telegrafike Vox
    Agjencia Telegrafike Vox
  • 4 hours ago
  • 5 min read

Romë, Itali | Çfarë është më mirë se një dush i mirë me ujë të ftohtë për t'u freskuar nga nxehtësia përvëluese?


Por a jemi të sigurt se na ndihmon vërtet të ndalojmë djersitjen? Sipas shkencës, jo.


Është e vërtetë që uji i ftohtë mund të japë një ndjesi të menjëhershme freskie, por në realitet ai ngushton enët e gjakut në lëkurë, duke e penguar trupin të shpërndajë nxehtësinë në mënyrë efektive.


Për lehtësim më të gjatë nga nxehtësia, rekomandon z. Edm Teillër (Adam Taylor), profesor i Anatomisë në Universitetin e Lenkestërit (Lancaster) këshillohet të zgjidhni ujë të vakët, midis 25°C dhe 30°C, pa zbritur nën 22 gradë.


Sistemi i termorregullimit të trupit të njeriut: Trupi i njeriut ka një sistem termo-rregullues që e mban temperaturën e brendshme, të quajtur edhe temperaturë bazë, në rreth 37°C, pavarësisht nga temperatura e jashtme.


Kur ndihemi më të nxehtë në verë për shkak të rritjes së temperaturës së jashtme, qendra termo-rregulluese në tru fillon të dërgojë sinjale nervore në enët e gjakut dhe muskujt në ose afër lëkurës, duke u thënë atyre të aktivizojnë mekanizmat e ftohjes.


Në fakt, nëse bërthama jonë (trupi) mbetet në një temperaturë të lartë për një kohë shumë të gjatë (rreth 39-40°C), kjo gjendje mund të çojë në dëmtim të organeve.


Pra, për të siguruar që temperatura jonë të mbetet optimale, trupi përdor disa teknika për të ftohur veten dhe për të mbrojtur veten nga mbinxehja, duke përfshirë rrezatimin e nxehtësisë në mjedisin përreth përmes rrezatimit elektromagnetik (termik).


Rreth 60 përqind e nxehtësisë së trupit humbet në këtë mënyrë.


Mekanizmi i djersitjes: Megjithatë, sistemi kryesor dhe më efikas i ftohjes së trupit të njeriut është djersitja.


Trupi i njeriut djersitet për t'u freskuar. Djersa avullohet nga lëkura, duke larguar nxehtësinë dhe duke ulur temperaturën e trupit.


Lagështia mund ta pengojë këtë fenomen: nëse është shumë e lartë, djersa avullohet më ngadalë, duke e bërë ftohjen më pak efektive dhe duke rritur ndjesinë e nxehtësisë.


Nëse në kushte normale trupi prodhon rreth ½ litër djersë në ditë, kur temperatura rritet ndjeshëm, ai mund të nxjerrë edhe më shumë se dy litra në orë.


Rreth 22 përqind e nxehtësisë së trupit humbet në këtë mënyrë”, shpjegon Prof. Teillër (Taylor).


Por kur temperatura e ajrit përreth nesh tejkalon temperaturën e trupit tonë, djersitja bëhet mekanizmi kryesor për uljen e temperaturës bazë.


Nxehtësia e mbetur e trupit humbet më pas përmes një përzierjeje të konvekcionit në ajër ose lëngje me të cilat trupi mund të jetë në kontakt dhe përçueshmërisë në objekte të ngurta me të cilat trupi mund të jetë në kontakt.


Me nxehtësinë, enët e gjakut zgjerohen: Në mbështetje të këtyre mekanizmave, enët e gjakut zgjerohen për të ndihmuar në shpërndarjen e nxehtësisë së trupit.


Në veçanti - shpjegon Prof Teillër (Taylor) ato që janë më afër lëkurës zgjerohen për të lejuar që më shumë gjak të kalojë dhe t'i afrohen sipërfaqes relativisht më të ftohtë të lëkurës.


Trupi më pas punon për të qarkulluar gjakun në mënyrë që nxehtësia nga brenda trupit të mund të transferohet në periferi për t'u ftohur.


Në mënyrë të ngjashme, në lëkurën tonë, flokët shtrihen të sheshta për të lejuar ajrin ngjitur me trupin të ftohet dhe të zëvendësohet, duke ndihmuar në shpërndarjen e nxehtësisë”.


Dushet e ftohta nuk e ndihmojnë trupin të qetësohet: Kur është shumë vapë, këto mekanizma mund të mos duken të mjaftueshëm.


Kështu që ne kërkojmë mënyra për t'u freskuar, si një dush i mirë me ujë të ftohtë.


Megjithatë, kjo nuk është zgjidhja më e mirë për të gjetur lehtësim nga nxehtësia përvëluese.


Edhe pse mund të ndihet mirë në lëkurë - shpjegon Teillër (Taylor) një banjë ose dush i ftohtë ka efektin e kundërt me atë të dëshiruar, pasi më pak gjak rrjedh në sipërfaqen e lëkurës.


Kjo ndodh sepse, kur ekspozohen ndaj të ftohtit, enët e gjakut afër lëkurës ngushtohen, duke zvogëluar rrjedhjen e gjakut në këto zona.


Kjo do të bllokojë nxehtësinë brenda dhe përreth organeve në vend që ta lirojë atë.


Në thelb, ju po e mashtroni trupin duke e bërë të mendojë se nuk ka nevojë të ftohet, por duhet ta ruajë nxehtësinë”.


Edhe pse e rrallë, një dush veçanërisht i ftohtë në mot shumë të nxehtë mund të ketë pasoja të rrezikshme për disa njerëz.


Ekspozimi ndaj ujit në 15°C mund të shkaktojë reagimin ndaj shokut të nxehtësisë”, tha Prof Teillër (Taylor).


Kjo bën që enët e gjakut në lëkurë (ato që janë në kontakt me ujin e ftohtë) të ngushtohen me shpejtësi, gjë që rrit presionin e gjakut ndërsa zemra pompon kundër rezistencës së shtuar.


Reagimi ndaj shokut të nxehtësisë mund të shkaktojë gjithashtu një rrahje të parregullt të zemrës dhe madje edhe vdekje kur kaloni nga një mjedis shumë i nxehtë në një mjedis shumë të ftohtë.


Për këtë arsye, dushet e ftohta në verë nuk rekomandohen për njerëzit me sëmundje të mëparshme të zemrës, të tilla si sëmundja e arteries koronare, si dhe për ata me presion të lartë të gjakut, probleme me qarkullimin e gjakut ose ndjeshmëri ndaj të ftohtit.


Jo dusheve me ujë të nxehtë; po dusheve me ujë të vakët. Në verë, kur është shumë vapë, do të ishte më mirë të shmangnit dushet shumë të nxehta.


Uji që është më i ngrohtë se temperatura e trupit transmeton energji në formën e nxehtësisë në trup, duke e penguar atë ta shpërndajë atë dhe duke rrezikuar një rritje të temperaturës së brendshme.


Zgjidhja më e mirë është një dush me ujë të vakët në 26-27°C. Kjo ndihmon në nxjerrjen e gjakut në sipërfaqe për t'u ftohur, pa qenë aq i ftohtë sa ta bëjë trupin të mendojë se duhet të ruajë nxehtësinë.


Uji i ftohtë nuk e largon sebumin. Një arsye tjetër për të shmangur dushet e ftohta në një ditë të nxehtë është se ato mund të mos e largojnë yndyrën siç duhet.


Kur jemi të nxehtë, djersitemi dhe kjo djersë përzihet me yndyrën dhe bakteret në lëkurën tonë, duke prodhuar erë trupi.


Uji i ftohtë është treguar se është më pak efektiv në largimin dhe zbërthimin e yndyrës dhe mbeturinave të tjera nga lëkura sesa uji i ngrohtë, që do të thotë se era e trupit do të vazhdojë”, shpjegon Prof. Teillër (Taylor).


Uji i ftohtë gjithashtu shtrëngon lëkurën, e cila potencialisht mund të bllokojë yndyrën dhe mbeturinat në pore, të cilat, mund të çojnë në pika të zeza, pika të bardha dhe akne.


Uji i ngrohtë ose i nxehtë, nga ana tjetër, mund të ndihmojë në lirimin dhe zbutjen e mbeturinave në pore.


Nga z. Erton Duka.

© Copyright | Agjencia Telegrafike Vox

Ne të njohim me botën | www.007vox.com | Burimi yt i informacionit

Comments

Rated 0 out of 5 stars.
No ratings yet

Add a rating
bottom of page