Londër, Britani e Madhe | Studiuesit kanë gjetur mënyra premtuese, sipas të cilave, ushqimi për foshnjat mund të përforcojë shëndetin - përveç të qenit një suplement ushqimor.
Por njerëzit kanë përdorur qumështin e gjirit për arsye të tjera përveç ushqyerjes së foshnjave për një kohë shumë të gjatë.
Në shekullin e parë, Plini Plaku e rekomandoi për ethe, përdhes dhe shërim nga brumbujt helmues.
Në Anglinë dhe Amerikën e shekullit të 17-të dhe të 18-të, qumështi i gjirit rekomandohej për sëmundje që varionin nga konsumimi deri te verbëria.
Sot, ai është akoma më shumë se vetëm ushqim për foshnjat - megjithëse disa nga përdorimet e tij janë më të bazuara në prova se të tjerët.
“Historikisht, gjëndra e qumështit ka qenë shumë e nënstudiuar dhe e nënvlerësuar”, thotë z. Lars Bode, një profesor dhe drejtor themelues i Institutit të Qumështit Njerëzor, në Universitetin e Kalifornisë, në Shën Diego (San Diego).
Ka një stigmë rreth qumështit të gjirit. Akademia Amerikane e Pediatrisë vuri në dukje se nënat në Shtetet e Bashkuara që ushqehen me gji përtej një viti shpesh raportojnë se ndihen të tallura ose të huaja për shkak të saj.
Ka ende shumë që ne nuk dimë për qumështin e njeriut. Tani, studiuesit po përpiqen të mbyllin hendekun e njohurive.
“Qumështi i njeriut nuk është bërë për të rriturit”, thotë z. Bode.
Por kjo nuk do të thotë se nuk mund të ketë përfitime të mundshme nga disa komponentë të tij.
Pse të rriturit pinë qumësht gjiri?
Qumështi i gjirit ka tre faza të dallueshme - kolostrum, qumësht kalimtar dhe qumësht i pjekur - dhe përmban yndyrna, proteina, vitamina dhe minerale.
Ai gjithashtu ka sheqerna komplekse të quajtura oligosakaride të qumështit të njeriut, të cilat janë thelbësore për shëndetin dhe zhvillimin.
Ky qumësht furnizon hormonet, qelizat burimore dhe faktorët imunitarë, si antitrupat dhe antioksidantët, që mbrojnë një foshnjë nga sëmundjet.
Por ekspertët dyshojnë se një i rritur i shëndetshëm do të përfitonte shumë nga qumështi i gjirit.
“Çdo efekt ka të ngjarë të jetë mjaft i vogël”, shpjegon znj. Kati Hind (Katie Hinde), një profesoreshë e asociuar në Universitetin Shtetëror të Arizonës, që studion laktacionin, pjesërisht për shkak të dallimeve fiziologjike midis të rriturve dhe foshnjave.
“Për shembull, të rriturit kanë aciditet më të lartë të stomakut, i cili, do të shkatërrojë më shumë nga faktorët mbrojtës në qumësht”, thotë ajo.
Për shumicën, aftësia për të tretur në mënyrë efektive qumështin përkeqësohet me kalimin e moshës, që do të thotë se të rriturit mund të mos jenë në gjendje të thithin lëndë ushqyese të dobishme ashtu si fëmijët.
“Për të rriturin tuaj tipik të shëndetshëm, unë mendoj se efektet ka të ngjarë të jenë shumë, shumë të vogla”, thotë znj. Hinde.
“Por është e mundur që njerëzit që janë të cenueshëm mund të përfitojnë potencialisht prej tij”. shtoi ajo.
Për më tepër, jo i gjithë qumështi është i njëjtë, duke e bërë të vështirë parashikimin e përfitimeve për të rriturit.
“Përbërja e qumështit ndryshon në varësi të mjedisit, nevojave të nënës dhe foshnjës dhe dinamikës komplekse mes tyre. Ai gjithashtu ndryshon gjatë ushqyerjes. Kjo është e vërtetë për speciet e gjitarëve”, thotë znj. Hinde.
“Në këtë kuptim, qumështi është më unik sesa një gjurmë gishti”, shton znj. Hinde.
Disa të rritur me imunitet të kompromentuar, si pacientët me kancer, kanë raportuar se ndjejnë lehtësim pas konsumimit të qumështit të gjirit, por, nevojiten më shumë studime për ta vërtetuar këtë.
Hulumtimet e hershme gjithashtu sugjerojnë se përbërjet specifike të sheqerit në qumështin e gjirit mund të lehtësojnë efektet anësore të kimioterapisë.
Një treg për qumështin e gjirit për të rritur.
Qumështi i njeriut mund të jetë kompleks dhe i nënstudiuar, por ekspertët bien dakord për një gjë: nuk është e sigurt të pini qumësht gjiri të blerë në internet nga të huajt.
“Qumështi i njeriut mund të jetë një vektor për sëmundjet dhe blerja e tij nga platforma të parregulluara po e bën veten të sëmuresh”, thotë z. Bode.
E megjithatë, ka kërkesa. Disa njerëz kanë blerë qumështin e gjirit duke shpresuar se do të ndihmojë me fitimet atletike dhe mosfunksionimin erektil, megjithëse hulumtimet tregojnë se këto rezultate nuk kanë gjasa.
Kostot e qumështit të gjirit në internet mund të ndryshojnë, me disa raporte që e vendosin atë në 1,50 dollarë për ons (28 mlg) dhe të tjera në 10 dollarë për ons.
Znj. Diane Spatz, një shkencëtare infermiere në Spitalin e Fëmijëve të Filadelfias dhe një profesore në Universitetin e Pensilvanisë, thotë se interesi i të rriturve për të konsumuar qumështin e njeriut mund të pasqyrojë kuptimin dhe mesazhet në rritje se si qumështi i gjirit ndikon në shëndetin e foshnjave, si mbrojtja nga sëmundjet.
Thënë kështu, nuk ka përfitime shëndetësore të provuara nga hulumtimi për të rriturit.
Qumështi i gjirit si një ilaç në shtëpi.
Nuk është e pazakontë të gjesh diskutime në internet për përdorime alternative të qumështit të gjirit, duke përfshirë sapunët qetësues, maskat e flokëve apo edhe kurat e hangoverit (kjo e fundit është zhgënjyer).
Por ndërsa njerëzit e kanë përdorur qumështin e gjirit si një ilaç në shtëpi për një kohë të gjatë, dobia e tij për sëmundje të ndryshme nuk është plotësisht e vërtetuar nga shkenca.
Studimet sugjerojnë se qumështi i gjirit mund të funksionojë si ilaç për gjëra të tilla si djegiet, dhimbjet e thithkave dhe skuqjet, por rezultatet nuk janë të qëndrueshme.
Qumështi i njeriut përmban makrofagë, një lloj rruazash të bardha të gjakut që vret mikroorganizmat dhe inicion përgjigjet imune.
Kjo mund të jetë arsyeja pse prindërit kanë parë sukses në trajtimin e infeksioneve të vogla të veshit ose syve të foshnjës së tyre me pak qumësht.
“Kur qumështi është i freskët, makrofagët mund të shkojnë përreth dhe të hanë çdo bakter që mund të jetë në vend”, thotë znj. Spatz.
“Por ideja që të gjitha përfitimet e qumështit të gjirit do të përkthehen jashtë ushqyerjes së një fëmije është një ide e gabuar”, shpjegoi znj. Spatz.
Për shembull, laktoferina, një proteinë në qumështin e gjirit, ndihmon gjithashtu në vrasjen e baktereve.
Por nëse ngrini ose ngrohni qumështin e njeriut, fuqia e laktoferrinës zvogëlohet - dhe qumështi shpesh kalon nëpër një nga ato procese nëse përdoret për diçka tjetër më vonë.
Nëse një prind e gjen veten me qumësht shtesë, znj. Spatz thotë se është më se në rregull ta përdorësh atë në një mënyrë që funksionon për familjen tënde, si për shembull shtimi i tij në banjën e foshnjës për të qetësuar lëkurën e saj.
Ajo gjithashtu thotë se pavarësisht asaj që mund të sugjerojnë videot në internet, është e rrallë që nënat të kenë qumësht të tepërt.
Por nëse ka vërtet më shumë se sa duhet, ka një mundësi tjetër: dhurimin e tij në një bankë qumështi, ku do të ekzaminohet, pasterizohet dhe testohet.
Qumështi i gjirit si një trajtim mjekësor.
Oligosakaridet e qumështit të njeriut (HMO) janë një përbërës kryesor i qumështit të njeriut dhe kanë efekte anti-inflamatore.
Këto sheqerna komplekse ndihmojnë foshnjat të zhvillojnë një zorrë të shëndetshme. Tani, shkencëtarët janë të interesuar të bëjnë versione sintetike.
“Ka të bëjë me të kuptuarit pse qumështi i njeriut mund të jetë potencialisht i dobishëm dhe më pas përdorimin e kësaj njohurie për të gjeneruar terapi të reja ose parandaluese”, shpjegon z. Bode.
Në një studim të fundit në minj, z. Bode dhe kolegët e tij zbuluan se një lloj HMO ndihmoi në reduktimin e inflamacionit dhe zhvillimin e aterosklerozës, një sëmundje inflamatore kronike që mund të shkaktojë sulm në zemër ose goditje në tru.
“Hulumtimet e hershme sugjerojnë gjithashtu se këto molekula mund të ndihmojnë me kushte të tjera, duke përfshirë artritin, sklerozën e shumëfishtë dhe sëmundjen e Alzheimerit”, thotë z. Bode.
Studiues të tjerë po studiojnë gjithashtu se si HMO-të mund të përmirësojnë shëndetin e zorrëve të të rriturve. Faza tjetër është kalimi në studimet klinike njerëzore.
Qumështi i gjirit si një biopsi e lëngshme për rrezikun e kancerit të gjirit.
Znj. Kethlin Arkaro (Kathleen Arcaro), e cila drejton laboratorin e kërkimit të qumështit të gjirit në Universitetin e Massachusetts Amherst, është e interesuar se si qumështi i gjirit mund të përfitojë nënat.
“Studimi i qumështit të gjirit”, thotë ajo, na ndihmon të kuptojmë rrezikun individual të kancerit të gjirit, dhe, më e rëndësishmja, mund t'u japë grave një mundësi për të bërë diçka për të ndryshuar potencialisht këtë rrezik.
Ajo thotë se qumështi i gjirit mund të veprojë si një biopsi e lëngshme.
Është një metodë jo-invazive për marrjen e indeve të gjirit: vetëm një ons qumësht përmban miliona qeliza, duke përfshirë ato që tregojnë ndryshime të lidhura me rrezikun e kancerit të gjirit.
Qumështi i gjirit mund të përmbajë gjithashtu shenja inflamacioni, si citokinat dhe natriumi i lartë.
Ajo dhe kolegët e saj po shqyrtojnë nëse ky inflamacion nxit kancerin dhe cilat ndërhyrje mund të ndihmojnë.
Ekipi i saj mbledh gjithashtu qumështin e gjirit nga nënat që rezultuan pozitive për mutacionin BRCA, i cili mund të jetë një tregues i rrezikut më të lartë të kancerit të gjirit ose vezoreve, dhe vlerëson qumështin e tyre për këto ndryshime të lidhura.
“Një ditë, shpresa është që kur nënat e reja të vijnë në spital për një kontroll për fëmijën e tyre, mjekët gjithashtu mund të marrin dhe vlerësojnë një mostër të qumështit të tyre. Kjo do të ishte mjaft e lehtë për t'u bërë”, thotë ajo.
Ajo thotë se nënat që dhurojnë qumështin e tyre për kërkim shkencor nuk janë të befasuara që kjo shkencë është e mundur.
Në vend të kësaj, reagimi i tyre tipik është: pse nuk po e bëjmë këtë tashmë?
Nga z. Erton Duka.
© Copyright | Agjencia Telegrafike Vox
Ne të njohim me botën | www.007vox.com | Burimi yt i informacionit
Commentaires