QELIZAT E MODIFIKUARA TË URISË KUNDËR KANCERIT | NË LABORATOR DHE NË MINJ ATO MUNDËN 5 FORMA TË KANCERIT: REZULTATET U BOTUAN NË REVISTËN NATURE BIOTECHNOLOGY.

Qelizat yndyrore (të kuqe) dhe enët e gjakut (të gjelbërta).

Kaliforni, Amerikë | Ato janë bërë armiq të pamëshirshëm të tumoreve, qeliza të indit dhjamor të modifikuara në laborator në mënyrë që të djegin më shumë energji dhe t'i privojnë qelizat e tumorit karburantin e nevojshëm për rritje, duke i lënë fjalë për fjalë urie.

Kjo është qasja e re e zhvilluar nga një grup kërkimor i udhëhequr nga Universiteti i Kalifornisë në San Francisko dhe rezultatet e të cilit, të publikuara në revistën Nature Biotechnology, kanë rezultuar të jenë shumë premtuese.

Në eksperimentet laboratorike mbi kulturat qelizore dhe minjtë, qelizat e pangopura të yndyrës mposhtën pesë forma të ndryshme të kancerit: zorrës së trashë, pankreasit, prostatës dhe dy forma të kancerit të gjirit.

Frymëzimi për teknikën e re vjen nga liposuksioni dhe kirurgjia plastike: studiuesit e koordinuar nga z. Nadav Ahituv morën qeliza normale të bardha yndyrore dhe i modifikuan ato në laborator për t'i transformuar në qeliza bezhë, të quajtura kështu sepse ngjajnë me ato kafe natyrale të pranishme në trup në sasi të vogla dhe të afta për të djegur shumë kalori.

Qelizat e modifikuara u implantuan pranë tumoreve, duke i uritur qelizat e tumorit të lëndëve ushqyese.

Eksperimentet e reja nisën nga vëzhgimi se tek minjtë, ekspozimi ndaj të ftohtit ndihmon në shtypjen e kancerit: kjo është ndoshta sepse temperaturat e ulëta aktivizojnë yndyrën kafe, e cila, përdor energjinë për të ngrohur trupin dhe kështu e largon atë nga qelizat e tumorit.

Megjithatë, duke qenë se shëndeti i tyre i brishtë nuk lejon ekspozimin e zgjatur ndaj të ftohtit te pacientët me kancer, autorët e studimit menduan të inxhinieronin qelizat dhjamore për t'i nxitur të djegin kalori të mjaftueshme edhe në mungesë të të ftohtit.

Studiuesit përdorën Crispr, teknikën e prerjes dhe qepjes së ADN-së, për të aktivizuar gjenet që janë të fjetura në qelizat e bardha të yndyrës, por aktive në qelizat e yndyrës kafe.

Duke vendosur qelizat e modifikuara pranë qelizave tumorale të rritura në laborator, rezultatet ishin befasuese.

“Në eksperimentin tonë të parë, shumë pak qeliza tumorale mbijetuan”, vëren z. Ahituv.

“Ne menduam se kishim bërë diçka të gabuar, ishim të sigurt se ishte një gabim, kështu që - shtoi ai - e përsëritëm disa herë, por vazhduam të shihnim të njëjtin efekt”.

Për të testuar sjelljen e qelizave yndyrore të inxhinieruara në një kontekst më realist, studiuesit përdorën organoidet e indit dhjamor, të cilat, janë modele të thjeshtuara të organeve dhe indeve, të implantuara pranë tumoreve te minjtë.

Qasja funksionoi mirë edhe në këtë rast, duke e lënë të uritur kancerin e gjirit, pankreasit dhe prostatës dhe rezultoi efektive edhe kur organoidet u implantuan larg vendit të tumorit, një veçori që mund të rezultojë e vlefshme për trajtimin e tumoreve të vështirë për t'u arritur, si glioblastoma, e cila prek trurin.

Studiuesit theksojnë avantazhet e shumta të teknikës së re: qelizat dhjamore mund të merren shumë lehtë nga vetë pacientët dhe, kur rifuten në trup, ato nuk largohen nga vendi i dëshiruar dhe nuk provokojnë përgjigje të tepruara nga sistemi imunitar.

Për më tepër, ato mund të provojnë të jenë aleatë të fuqishëm në fusha të tjera përveç luftës kundër kancerit, pasi mund të programohen edhe për të kryer detyra të tjera.

“Ne mendojmë”, thotë z. Ahituv, se këto qeliza mund të projektohen, për shembull, për të zbuluar glukozën në qarkullimin e gjakut dhe për të çliruar insulinë në rastin e pacientëve me diabet, ose për të hequr hekurin në sëmundjet ku ka hekur të tepërt, siç është hemokromatoza.

Nga z. Erton Duka.

© Copyright | Agjencia Telegrafike Vox

Ne të njohim me botën | www.007vox.com | Burimi yt i informacionit