ORUELLI (ORWELL); PROFETI I SË TASHMES.

Nga Marçelo Veneciani (Marcello Veneziani), filozof dhe shkrimtar italian.

Romë, Itali | Nëse do të më pyesnin se cili autor i së kaluarës apo i shekullit të njëzetë është më i rëndësishëm për të tashmen tonë, nuk do të hezitoja të tregoja Xhorxh Oruellin (George Orwell).

Është më i rëndësishëm sot se koha e tij dhe rrezikon të jetë edhe më i rëndësishëm në të ardhmen.

Oruelli (Orwell), i lindur me emrin Erik Orthër Blleër (Eric Arthur Blair), vdiq më 21 janar 1950 dhe është autori më i gjallë në epokën e korrektësisë politike dhe kulturës së anulimit, të Big Brother-it dhe të epokës së diktaturës shëndetësore në kohën e pandemisë, me regjimin e saj të mbikëqyrjes globale.

Por kjo është gjithashtu koha e lajmeve të rreme, lajmeve dhe censurës në mediat sociale dhe ueb.

Ai, me vitin 1984, me Fermën e Kafshëve, me shkrimet e tij mbi neo-totalitarizmin që pretendon të jetë i lirë, human dhe demokratik, arrin të na japë çelësa për të kuptuar të tashmen.

Në fakt ai është autori më i cituar dhe më i manipuluar.

Gjëja më tallëse dhe “orwelliane” që i ndodhi ishte pikërisht ajo e citimit dhe përdorimit nga të njëjtët kujdestarë dhe operatorë të konformizmit të ri, zyrtarë dhe agjentë të zellshëm të distopisë që ai kishte denoncuar ante-litteram.

Duke përshkruar totalitarizmin e kohës së tij, Oruelli (Orwell) në vitet 1940 pretendoi të përshkruante një të ardhme që kishte kaluar tashmë, 1984; por edhe më shumë ai e pikturoi totalitarizmin e së ardhmes sonë të tanishme mbi baza bioteknologjike dhe psiko-gjuhësore.

Kur, për shembull, Oruelli (Orwell) thotë se shpirti i socializmit (i pagëzuar Ingsoc) është në mendim të dyfishtë, me skizofrenitë e tij amfibe që mirëpresin dy opinione kontradiktore njëkohësisht, duke i pranuar të dyja.

Të thuash gënjeshtra dhe t'i besosh me të vërtetë ato është në themel të mendimit të dyfishtë. Ose të qenit mikpritës ndaj myslimanëve, me patriarkalitetin e tyre, nënshtrimin e grave dhe homofobisë dhe në të njëjtën kohë të hapur ndaj botës fluide të LGBTQ-së dhe feminizmit është gjithashtu një shenjë e mendimit të dyfishtë.

Manipulimi bipolar është i dukshëm kur i njëjti veprim ose e njëjta fjalë merr vlera të kundërta në varësi të asaj se kush e shqipton ose e kryen atë.

Kur Oruelli (Orwell) përshkruan paqartësinë e mjegullt të Newspeak, ju mendoni për ngarkesat e udhëheqësve dhe influencuesve aktualë.

Gjuha dhe mendimi korruptojnë njëra-tjetrën, dhe duke u bërë veprim ato korruptojnë botën: nuk mund të mos mendoni për të tashmen.

Kur Oruelli (Orwell) pretendon se Big Brother-i manipulon të kaluarën e cila bëhet e ndryshueshme (ndryshe nga e ardhmja, e cila tashmë është e shënuar), a nuk ju vjen era historikisht e saktë dhe anuloni kulturën?

Ose hipokrizia e gjuhës, puna e detyruar që bëhet kamp rekreativ, ministria e luftës që bëhet ministri paqeje; zhdukja e fjalëve si nderi, morali, feja etj., a nuk tingëllojnë të mallkuara të ngjashme me trillimet e sotme leksikore si me shikim të pjesshëm, me aftësi të ndryshme, operator ekologjik (pastrues rruge), bashkëpunëtor shkolle (parbar) dhe gjithë retorika për homoseksualët, zezakët, emigrantët?

Dhe në nivele të tjera, betimi i shenjtë që kërkohet për t'u pranuar në Parti, gatishmëria për të falsifikuar dhe korruptuar, për të shantazhuar e përndjekur, madje edhe për t'i shitur vendin fuqive të huaja janë shqetësuese.

Shqetësues është edhe barazia, e rënduar - si në Fermën e Kafshëve - nga korrigjimi se disa “janë më të barabartë se të tjerët”.

Oruelli (Orwell) përshkroi komunizmin e kohës së tij, por edhe Big Brother-in që zvarritet në të tashmen dhe kërcënon të ardhmen tonë.

Kur Kroçe (Croce) prezantoi 1984 në Mondo për publikun italian, Togliatti e konsideroi atë si një farsë pa formë dhe të mërzitshme të shkruar nga një spiun.

Interesante janë edhe esetë e Oruellit (Orwell) të mbledhura në meridianët e Mondadorit.

Oruelli (Orwell), një antifashist, dokumenton konsensusin ndërkombëtar që kishte Musolini dhe vëren: “Nuk ka asnjë vepër të keqe (të tij) që të mos jetë vlerësuar lart nga ata që tani duan ta nxjerrin në gjyq... si është e mundur që një veprim i vlerësuar i lavdërueshëm në kohën kur u krye, tani befas bëhet i dënueshëm”?

Në fakt, shton ai, ai është fajtor për të vetmin krim që ka rëndësi, atë të humbjes.

Oruelli (Orwell) vëren se ata që dënojnë tiranët duhet të jenë nënshtetas të tyre; ata si Napoleoni, të dënuar nga një autoritet i huaj, shndërrohen në martirë dhe legjenda.

Përshkrimi i tij i arratisjes së Musolinit me një valixhe në Zvicër në vitin 1943 ishte profetik.

Oruelli (Orwell) nuk ishte njeri i së djathtës, por socialdemokrat, ai shkoi të luftonte për republikën antifashiste në Spanjë, por pasi pa tmerret e komunistëve dhe pasi vuante akuzën komuniste si një trockist tradhtar, nga ana e Frankos, e kuptoi se e keqja kryesore ishte komunizmi dhe e denoncoi pa folur.

Randolfo Pakiardi (Pacciardi) dhe Simone Ueil (Weil) patën të njëjtën përvojë kur nxituan në Spanjë për luftën republikane dhe antifashiste dhe u tmerruan nga tmerret dhe krimet e komunistëve kundër falangistëve, njerëzve të thjeshtë, besimtarëve, madje edhe anarkistëve.

Në vitin 1949, Aldo Haksli (Aldous Huxley) i shkroi Oruellit (Orwell) se makthi i vitit 1984 përkoi me atë që ai përshkroi në Brave New World: zotërinjtë e botës do t'i shtynin njerëzit të donin skllavërinë e tyre.

Joshja e anestetizon njerëzimin. Skenari Oruellian ka një dimension global dhe viral.

Por jo vetëm kaq: Oruelli (Orwell) kap pikën e kalimit nga totalitarizmi komunist në tekno-diktaturën e korrektësisë politike, të cilën ai e përshkroi pa njohur gjigantët e internetit dhe burimet e pakufizuara dhe shqetësuese të internetit dhe Inteligjencës Artificiale.

Shtojca e vitit 1984 është shqetësuese, ku ai parashikon se shekulli 21 do të shohë një mutacion të gjuhës dhe letërsisë, të ripërkthyer në ideologjinë e re, me projektin për të arritur në miratimin e plotë të Newspeak nga mesi i shekullit tonë.

Po arrijmë në kohë për takimin. Gjuha e falsifikuar, korrektësia politike, mbikëqyrja ideologjike-shëndetësore, e kaluara e fshirë dhe e rishkruar, regjimi i gjigantëve të internetit, ngritja globale e Kinës komuniste dhe virusi i saj global janë shenja që Oruelli (Orwell) është për fat të keq më i gjallë se kurrë.

Shtatëdhjetë e pesë vjet pas vdekjes së tij, të drejtat e tij kanë skaduar prej kohësh, por jo paralajmërimet e tij.

Nga z. Erton Duka.

© Copyright | Agjencia Telegrafike Vox

Ne të njohim me botën | www.007vox.com | Burimi yt i informacionit