Londër, Britania e Madhe | Të dielën, rreth orës 10 të mëngjesit me kohën lokale, një kabllo nënujore me fibra optike që lidh Suedinë dhe Lituaninë u pre.
Vetëm disa orë më vonë, rreth orës 4 të mëngjesit me orën lokale të ditës tjetër, një kabllo e dytë që lidh dy vende të tjera të NATO-s - këtë herë Finlandën dhe Gjermaninë - u dëmtua.
Vendet e prekura nga ndërprerjet reaguan shpejt, me ministrin gjerman të Mbrojtjes Boris Pistorius madje shkoi aq larg sa tha se askush nuk beson se incidenti ishte aksident.
“Duhet të konkludojmë, pa e ditur saktësisht se kush e bëri atë, se është një veprim hibrid dhe gjithashtu duhet të supozojmë - pa e ditur - se është sabotim”, u tha ai gazetarëve në Bruksel të martën, pa dhënë asnjë provë për pretendimet e tij.
Pothuajse menjëherë, të katër vendet nisën hetimet për prerjet e dyshimta të kabllove dhe vëmendja u kthye shpejt te anijet që lundronin në zonë. Njëra prej tyre tërhoqi interes të veçantë: Yi Peng 3 me flamur kinez.
Sipas të dhënave të gjurmimit satelitor, anija e mallrave, e cila kishte qenë në rrugë nga Shën Petersburg në Kajro, kishte udhëtuar përgjatë kabllos C-Lion1 (që lidh Finlandën dhe Gjermaninë) në një vijë pothuajse të përsosur kur u pre.
Anija më pas ndryshoi kurs, duke lundruar pranë kabllos BCS (që lidh Suedinë dhe Lituaninë) kur ai kabllo u ndërpre.
Të mërkurën, Forcat e Armatosura të Danimarkës njoftuan se kishin dërguar anije dhe ishin të pranishme në zonën pranë Yi Peng 3, e cila dukej se ishte ndalur menjëherë pas daljes nga ngushtica e Oresundit që ndan Suedinë nga Danimarka.
Ushtria nuk dha më shumë detaje rreth operacionit të saj.
“Marina daneze ndoshta po merr në pyetje kryqëzorin dhe është në mëdyshje se si të vazhdojë më tej”, tha z. Kristian Burgër (Christian Bueger), një specialist i sigurisë detare në Universitetin e Kopenhagës, por vuri në dukje se nuk ka prova për të inkriminuar anijen kineze deri më tani.
“Ajo që dimë me siguri është se janë prerë dy kabllo. Ajo që ne nuk e dimë me siguri është se kush e bëri atë dhe pse. Por padyshim që anija kineze është tani nën dyshim. Dhe nëse të dhënat e transportit janë të sakta, danezët e kanë ndaluar atë ende në ujërat ndërkombëtare”, tha ai.
Akuza të rrezikshme: Ai tha se ai e kishte gjetur komentin e ministrit gjerman të mbrojtjes për sabotim dhe sugjerimin e tij indirekt se Rusia ka të ngjarë të qëndronte pas incidentit, si të habitshëm ashtu edhe të parakohshëm.
“Kjo kufizon hapësirën e tyre të veprimit (për manovrim diplomatik)”, tha ai, duke shtuar se meqenëse një anije kineze - dhe jo një ruse - është bërë fokusi kryesor në hetimet, ministri gjerman i mbrojtjes në thelb po akuzon Kinën për kryerjen e një akt sabotimi në infrastrukturën gjermane.
Sipas gazetës Kohërat Financiare (Financial Times), anija Yi Peng 3 u ndërtua në vitin 2001 dhe u ble nga kompania kineze e transportit Ningbo Yipeng Shipping Co në vitin 2016.
Kur u kontaktua nga gazeta britanike, një përfaqësues i Ningbo Yipeng tha se qeveria kineze i kishte kërkuar kompanisë që të bashkëpunonte me hetimin, por nuk iu përgjigj pyetjeve të tjera dhe më pas e mbylli telefonin.
Megjithatë, kjo nuk do të ishte hera e parë që Kina përfshihet në një incident në Detin Baltik.
Vitin e kaluar, Ariu Polar Newnew me flamurin e Hong Kongut, por në pronësi kineze, dëmtoi të ashtuquajturin Balticconnector, tubacioni nënujor i gazit që lidh Estoninë dhe Finlandën.
Vetëm dy muaj më vonë, Pekini pranoi se anija e tij kishte pasur faj, por në një hetim të brendshëm arriti në përfundimin se kishte qenë një aksident.
Z. Shashank Joshi, një redaktor i mbrojtjes në entin mediatik Ekonomisti (The Economist), raportoi në atë kohë se Newnew Polar Bear kishte mjaft lidhje ruse, duke përfshirë pronësinë e tij dhe ekuipazhin që kishte qenë në bord kur ndodhi incidenti.
Dihet ende shumë pak për stafin në bordin e Yi Peng 3, por tabloidi gjerman Bild të mërkurën raportoi se kapiteni ka kombësi ruse. Gazeta nuk ka dhënë një burim për pretendimin e saj.
Z. Buegër (Bueger) tha se megjithëse Kina nuk është e huaj për të kryer operacione hibride detare në shtëpi, ai do ta gjente super befasuese nëse do ta bënte këtë në ujërat evropiane.
Që kur Rusia nisi pushtimin e saj në shkallë të gjerë të Ukrainës në vitin 2022, dhe NATO është zgjeruar duke përfshirë edhe Finlandën dhe Suedinë, Moska pak a shumë ka rezervuar hapur për vete të drejtën për të kryer këto lloj operacionesh kundër kujtdo që mendon se mbështet Kievin.
“Por - tha z. Buegër (Bueger) - nëse Pekini do të bënte të njëjtën gjë në terrenin evropian do të ishte një akt provokimi vërtet, vërtet befasues dhe është i padëgjuar”.
Deti Baltik: Tashmë një fushë beteje hibride: Një përfshirje e tillë do të shënonte gjithashtu një përshkallëzim të madh në tensionet e Detit Baltik në përgjithësi.
Në vitin 2022, Deti Baltik ishte skena e operacioneve sabotuese që synonin tubacionet e gazit Nord Stream 1 dhe 2, dhe një kabllo nënujore që lidhte Ishujt Faroe me internetin.
Në dy vitet e fundit, disa operacione bllokimi GPS janë kryer gjithashtu mbi ujërat e saj.
Z. Basil Germond, një specialist për sigurinë ndërkombëtare dhe detare në Universitetin Lancaster, tha se arsyeja pse Deti Baltik është bërë një fushë beteje e tillë për luftën hibride është sepse është një fushë e gjerë, e pabanueshme, e lëngshme, kështu që është e vështirë të monitorohet dhe kontrollohet, dhe kështu është e vështirë të identifikohen sjelljet e dyshimta dhe të parandalohen aktivitetet malinje.
Z. Buegër (Bueger) shtoi se në këtë kontekst, kabllot nënujore të internetit janë bërë objektiva veçanërisht të lehta.
“Prerja e kabllove është shumë e lehtë për t'u bërë dhe nuk kushton shumë”, tha ai.
“Por pasojat e tyre janë të jashtëzakonshme, sepse kjo do të thotë se ne duhet të investojmë shumë para dhe energji për të mbrojtur më mirë infrastrukturat tona”.
Megjithatë, ai nuk mendoi se do të kishte ndonjë ndikim më të madh në aksesin në internet të vendeve të prekura.
“Nuk do të ngadalësojë internetin askund, sepse të paktën në Evropë, ne kemi mjaft tepricë”, tha ai.
“Kështu që të dhënat thjesht ridrejtohen në kabllo të tjera. Asnjë punë e madhe”, shtoi ai.
Në vend të kësaj, të dy ekspertët thanë se nëse ndërprerjet e kabllove do të rezultojnë se kanë qenë të qëllimshme, ata ka të ngjarë të kenë vepruar si balona prove për të testuar gatishmërinë e Evropës.
Që nga shpërthimet e vitit 2022 që synonin tubacionet e gazit Nord Stream 1 dhe 2, autoritetet evropiane kanë punuar për të forcuar bashkëpunimin e tyre kundër operacioneve të luftës hibride në rajon dhe ndër të tjera, kanë vendosur sanksione kundër kujtdo që është i përfshirë në aktivitete të tilla.
Z, Germond tha se reagimi i shpejtë, veçanërisht nga autoritetet daneze, premton mirë për të ardhmen.
“Ai demonstron kufijtë e luftës hibride dhe gjithashtu se ne po rrisim aftësinë tonë për t'iu përgjigjur në kohën e duhur incidenteve të tilla, gjë që është thelbësore për të penguar aktorët keqdashës në të ardhmen duke e bërë më të vështirë për ta mohimin e përgjegjësive”, tha ai.
Nga z. Erton Duka.
© Copyright | Agjencia Telegrafike Vox
Ne të njohim me botën | www.007vox.com | Burimi yt i informacionit
Comments